GMINA ŻEGOCINA - RADA GMINY - UCHWAŁY RADY GMINY W ŻEGOCINIE KADENCJI 2014

UCHWAŁY RADY GMINY W ŻEGOCINIE KADENCJI 2014 - 2018

Uchwała nr XXVII/191/2017 Rady Gminy Żegocina z dnia 26 września 2017 roku w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Wspierania Rodziny na lata 2017-2020.

Na podstawie art. 18 ust.2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym / t.j. Dz. U z 2016r. poz.446 ze zm/ oraz art. 176 pkt.1 i art.179 ust.2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej /t.j. Dz. U z 2017r., poz.697ze zm/ Rada Gminy Żegocina uchwala, co następuje:

§ 1

Uchwala się Gminny Program Wspierania Rodziny na lata 2017 - 2020, stanowiący załącznik do uchwały.

§ 2

Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Żegocina.

§ 3

Uchwała wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Małopolskiego.

Załącznik do uchwały Nr XXVII/191/2017 Rady Gminy Żegocina z dnia 26 września 2017r.

PROGRAM WSPIERANIA RODZINY W GMINIE ŻEGOCINA NA LATA 2017 - 2020

I.Wprowadzenie

Program Wspierania Rodziny w gminie Żegocina na lata 2017 - 2020 jest realizacją obowiązku nałożonego na gminy w oparciu o art 176 pkt 1 oraz art. 179 ust 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej ( Dz. U. z 2017 poz. 697 ze zm), która to ustawa nakazuje samorządowi podejmowanie działań wspierających wobec rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo - wychowawczych. Program powstał w oparciu o aktualne problemy społeczne w zakresie opieki nad rodziną i dzieckiem.
Rodzina jako podstawowa komórka życia społecznego jest pierwszym i najważniejszym środowiskiem wychowawczym dziecka, kształtującym jego osobowość, system wartości, poglądy oraz styl życia. Rodzina jest najbardziej stabilnym punktem odniesienia w doświadczeniu dziecka. Jednak nie zawsze rodzice potrafią zapewnić dziecku prawidłowy rozwój i prawidłowe środowisko wychowawcze. W związku z tym zachodzi konieczność stosowania wobec takich rodzin wsparcia społecznego zarówno w zakresie kategorii materialnej jak i niematerialnej.
Zgodnie z powyższą ustawą samorząd gminy powinien realizować następujące zadania:
1.opracowanie i realizacja 3-letnich gminnych programów wspierania rodziny,
2.tworzenie możliwości podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
3.tworzenie oraz rozwój systemu opieki nad dzieckiem, w tym placówek wsparcia dziennego, oraz praca z rodziną przeżywającą trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych przez:
a)zapewnienie rodzinie przeżywającej trudności wsparcia i pomocy asystenta rodziny oraz dostępu do specjalistycznego poradnictwa,
b)organizowanie szkoleń i tworzenie warunków do działania rodzin wspierających,
c)prowadzenie placówek wsparcia dziennego oraz zapewnienie w nich miejsc dla dzieci,
4.finansowanie:
a)podnoszenia kwalifikacji przez asystentów rodziny,
b)kosztów związanych z udzielaniem pomocy, ponoszonych przez rodziny wspierające,
5.współfinansowanie pobytu dziecka w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka, placówce opiekuńczo-wychowawczej, regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej lub interwencyjnym ośrodku preadopcyjnym,
6.sporządzanie sprawozdań rzeczowo- finansowych z zakresu wspierania rodziny oraz przekazywanie właściwemu wojewodzie w wersji elektronicznej, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego,
7.prowadzenie monitoringu sytuacji dziecka z rodziny zagrożonej kryzysem i przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczej, zamieszkałego na terenie gminy,

Na podstawie Uchwały Rady Gminy Żegocina z dnia 27 września 2013r. Nr XX/189/2013 wyznaczono Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Żegocinie jako podmiot właściwy dla realizacji zadania polegającego na pracy z rodziną. Zostały powierzone ośrodkowi zadania związane z udzielaniem pomocy rodzinom przeżywającym trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczych.
Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, wspieranie rodziny jest prowadzone w formie:
a)pracy z rodziną
b)pomocy w opiece i wychowaniu dziecka.

Wspieranie rodziny jest prowadzone za jej zgodą i przy aktywnym współdziałaniu.

Praca z rodziną jest prowadzona w szczególności w formie:
1.konsultacji i poradnictwa specjalistycznego;
2.terapii i mediacji;
3.usług opiekuńczych i specjalistycznych dla rodzin z dziećmi;
4.pomocy prawnej;
5.organizowania grup wsparcia lub samopomocowych.
6.umieszczenie dziecka poza rodziną

W przypadku gdy ośrodek pomocy społecznej poweźmie informacje o rodzinie przeżywającej trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczej, pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy i po analizie sytuacji może zawnioskować o przydzielenie rodzinie asystenta rodziny. Nakaz pracy rodziny z asystentem może zostać wydany również przez sąd. Współpraca między rodziną a asystentem opiera się na wspólnym opracowaniu i realizacji planu pomocy.
W zależności od indywidualnej sytuacji rodziny plan pracy obejmuje udzielanie przez asystenta wsparcia w następujących obszarach:
1.w poprawie sytuacji życiowej, w tym zdobywaniu umiejętności prawidłowego prowadzenia gospodarstwa domowego,
2.pomocy w rozwiązywaniu problemów socjalnych,
3.pomocy w rozwiązywaniu problemów psychologicznych,
4.pomocy w rozwiązywaniu problemów wychowawczych z dziećmi,
5.motywowaniu członków rodzin do podnoszenia kwalifikacji zawodowych i pomocy w poszukiwaniu, podejmowaniu i utrzymywaniu pracy zarobkowej,
6.motywowaniu do udziału w zajęciach grupowych dla rodziców, mających na celu kształtowanie prawidłowych wzorców rodzicielskich i umiejętności psychospołecznych,
7.udzielaniu wsparcia dzieciom, w szczególności poprzez udział w zajęciach psychoedukacyjnych,
8.prowadzeniu indywidualnych konsultacji wychowawczych dla rodziców i dzieci.
Do zadań asystenta rodziny należy również:
1.prowadzenie dokumentacji dotyczącej prowadzenia pracy z rodziną,
2.sporządzanie okresowej oceny sytuacji rodziny,
3.monitorowanie sytuacji rodziny po zakończeniu pracy z rodziną,
4.sporządzanie na wniosek sądu opinii o rodzinie i jej członkach,
5.współpraca z jednostkami administracji rządowej i samorządowej, właściwymi organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami specjalizującymi się w działaniach na rzecz dziecka i rodziny,
6.współpraca z zespołem interdyscyplinarnym i grupą roboczą,
7.podejmowanie działań interwencyjnych w sytuacji zagrożenia życia lub bezpieczeństwa dziecka i rodziny.

Pomoc w opiece i wychowaniu dziecka może odbywać się w formie:
1.rodziny wspierającej, która przy współpracy asystenta rodziny, pomaga rodzinie przeżywającej trudności w:
a)opiece i wychowaniu dziecka,
b)prowadzeniu gospodarstwa domowego,
c)kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych.
Pełnienie funkcji rodziny wspierającej może być powierzone osobom z bezpośredniego otoczenia dziecka. Z rodziną wspierającą zawiera się umowę dotyczącą zwrotu kosztów związanych z udzielaniem przez nią pomocy. Rodzina wspierająca musi posiadać pozytywną opinię ośrodka pomocy społecznej wydaną na podstawie wywiadu środowiskowego.
2.placówki wsparcia dziennego np. świetlic, kół zainteresowań, ognisk wychowawczych, zajęć terapeutycznych, pracy podwórkowej.

Celem polityki prorodzinnej państwa z punktu widzenia ochrony dobra dziecka jest wspieranie i pomoc poprzez organizację różnorakich form wsparcia. Organizując różnorodne formy wsparcia na rzecz rodziny wieloproblemowej należy się kierować zasadą podstawowej roli rodziny w rozwoju dziecka. Zamiast zastępować rodzinę w swojej funkcji opiekuńczo- wychowawczej, należy ją wspierać i pomagać tak, aby przywrócić prawidłowe funkcjonowanie. Stąd założeniem Programu jest wsparcie rodziny naturalnej, już na etapie, gdy problemy się zaczynają oraz eliminowanie takich sytuacji, kiedy dziecko musi opuścić własną rodzinę. Nieodzowna jest interdyscyplinarność pracy w tym zakresie poprzez ścisłą współpracę, łączenie działań, przepływ informacji, określenie wspólnego celu oraz przewidywanie efektów.

II. Podstawa prawna.
Gminny Program Wspierania Rodziny w Gminie Żegocina na lata 2017 - 2020
określa zadania własne gminy wynikające z:
a)ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej /t.j.Dz. U z 2017r. poz.697 ze zm./
b)ustawy z dnia 12 marca 2004r. o pomocy społecznej / t.j. Dz. U z 2016 r, poz.930 ze zm./
c)ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie /t.j.Dz. U z 2015, poz.1390/
d)Ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r., poz. 682),
e)Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2016 r., poz. 1943 ze zm)
f)Ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r Prawo oświatowe ( Dz.U z 2017 r poz.59 ze zm)
g)Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2016 r., poz. 487).

Diagnoza społeczno - demograficzna gminy

Ogólna struktura mieszkańców gminy
Według danych statystycznych pozyskanych z Urzędu Gminy Żegocina w 2015 roku
w gminie mieszkało ogółem 5440 osób. W 2016 roku liczba ludności w gminie nieznacznie zmniejszyła się do 5419 osób (o 21 osób mniej niż w 2015 roku).

Badanie obejmowało również liczbę mieszkańców zamieszkałych na obszarze gminy ze względu na płeć. W 2015 r liczba kobiet wynosiła 2744 (50,4%) a mężczyzn 2696 (49,6%), natomiast w 2016 r. liczba kobiet wynosiła 2721 (50,2%) a mężczyzn 2698 (49,8%) Monitoring tego zjawiska wskazał dalsze utrzymywanie się większej liczby kobiet niż mężczyzn.

Tabela Nr 1. Procentowy udział mieszkańców Gminy Żegocina ze względu na przedziały wiekowe w latach 2015-2016

Wiek	2015 rok	2016 rok
0-5 lat	8,6	8,4
6-11 lat	7,4	8,0
12-17 lat	7,2	7,2
18-23 lat	8,7	8,1
24-29 lat	10,5	10,2
30-35 lat	9,8	10,1
36-41 lat	9,1	9,1
42-47 lat	7,0	7,2
48-53 lat	7,1	6,8
54-59 lat	7,4	7,4
60-65 lat	5,3	6,4
powyżej 65	11,9	11,1

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG

Analiza wieku mieszkańców wykazała nieco mniejszy udział procentowy dzieci w wieku 0-5 lat na poziomie 8,4% ( w 2015 roku 8,6%). Wskazała także wzrost odsetka dzieci w wieku szkolnym 6-11 lat tj. z 7,4% w 2015 roku do 8,0% w 2016 roku. Widoczne są także wzrosty udziałów procentowych osób w wieku 30-35 lat do 10,1% oraz osób starszych tj. wzrost udziału procentowego osób w wieku 60-65 lat z 5,3% do 6,4% . Największą grupę osób stanowiły osoby powyżej 65 roku życia (11,1%).
System edukacji

W Gminie Żegocina w 2016 roku, prowadzone były 2 Publiczne Przedszkola (w Żegocinie i Łąkcie Górnej), 2 oddziały Przedszkolne przy Szkołach Podstawowych w Rozdzielu i Bytomsku, 4 Szkoły Podstawowe (SP Żegocina, SP Rozdziele, SP Łąkta Górna, SP Bytomsko), 3 Gimnazja (PG Żegocina, PG Rozdziele, PG Łąkta Górna) oraz Liceum Ogólnokształcące, Zasadnicza Szkoła Zawodowa i Szkoła Muzyczna I stopnia. Analiza danych wykazała utrzymującą się na podobnym poziomie liczbę dzieci w przedszkolach publicznych (mniej o 6 osób w porównaniu z rokiem poprzednim), taką samą liczbę dzieci w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych w porównaniu z poprzednim rokiem a także taką samą liczbę uczniów Zasadniczej Szkoły Zawodowej. Dane potwierdziły również większą liczbę dzieci uczęszczających do szkół podstawowych, do gimnazjów i do liceum. Największy przyrost liczby dzieci zanotowano w Szkole Muzycznej I stopnia.

Tabela Nr 2 liczba uczniów w placówkach oświatowych na terenie Gminy Żegocina w latach 2015 - 2016

Placówka Oświatowa	2015 r	2016 r
Szkoła Muzyczna I stopnia	223	265
Zasadnicza Szkoła Zawodowa	83	83
Liceum Ogólnokształcące	75	80
3 Gimnazja	194	207
4 Szkoły Podstawowe	367	375
Oddziały Przedszkolne przy SP	67	67
2 Przedszkola Publiczne	153	147

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG

Tabela 3 Liczba dzieci objętych stałym wsparciem pedagoga szkolnego w związku z deficytami funkcjonowania rodziny.

Placówka oświatowa	2015	2016
Placówka oświatowa	liczba dzieci
Zespół Szkół Żegocina	26	29
Zespół Szkół Łąkta Górna	19	20

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych pozyskanych z placówek oświatowych z terenu Gminy Żegocina

Współpraca pedagoga nawiązywana jest na podstawie obserwacji wychowawcy i nauczycieli. Wynika najczęściej z problemów szkolnych dziecka. Pedagog obejmuje najczęściej swoim działaniem również rodziców i rodzeństwo szkolne dziecka. W niektórych przypadkach opieka trwa kilka miesięcy, a czasami kończy się dopiero po wyjściu dziecka ze szkoły. W większości nie są to sytuacje wskazujące na groźne patologie, częściej nieporadność wychowawcza lub przejściowe trudności rodzinne.

III. Diagnoza środowiska i problemu.

Praca z rodzinami jest procesem złożonym i długotrwałym. Efekty pracy z rodzinami w przeważającym stopniu zależą od aktywności rodzin, otwarcia na otrzymywanie wsparcie, chęć wprowadzenia w swoim życiu zmian.
Punktem wyjścia do określenia zadań Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest analiza danych o osobach i rodzinach objętych wsparciem Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Żegocinie.

Tabela Nr 4 Powody przyznania pomocy w latach 2014 - 2016

Powód trudnej sytuacji życiowej	Liczba rodzin	Liczba rodzin	Liczba rodzin
	2014	2015	2016
Ubóstwo	81	71	62
Sieroctwo	0	0	0
Bezdomność	0	0	0
Potrzeba ochrony macierzyństwa	1	0	0
Bezrobocie	34	22	15
Niepełnosprawność	58	54	51
Długotrwała lub ciężka choroba	81	75	77
Przemoc w rodzinie	0	1	1
Potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi	0	0	0
Alkoholizm	3	0	0
Bezradność w sprawach opiekuńczo -wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego ogółem	55	53	43
w tym: rodziny niepełne rodziny wielodzietne	18	14	9
w tym: rodziny niepełne rodziny wielodzietne	37	40	31
Narkomania	0	0	0
Trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego	0	0	0
Brak umiejętności w przystosowaniu do życia młodzieży opuszczającej placówki opiekuńczo -wychowawcze	0	0	0
Trudności w integracji osób, które otrzymały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą	2	0	0
Zdarzenie losowe	0	0	0
Sytuacja kryzysowa	7	0	3
Klęska żywiołowa lub ekologiczna	0	0	0
Liczba rodzin objętych pomocą - ogółem	183	164	137

Źródło GOPS: opracowanie własn

Dane statystyczne z lat 2014 - 2016 wskazują dysfunkcje i problemy społeczne które dotykały mieszkańców gminy. Ważnym aspektem jest określenie zmian w strukturze problemów społecznych w danym roku. W 2015r i w 2016r. dominującym powodem korzystania z pomocy społecznej była długotrwała choroba, ubóstwo, niepełnosprawność oraz bezradność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego. W stosunku do 2014r. zauważa się tendencję malejącą osób korzystających ze pomocy społecznej. Należy podkreślić, iż w jednej rodzinie może występować kilka przesłanek uprawniających do korzystania z pomocy społecznej.

Struktura rodzin z dziećmi korzystających z pomocy społecznej w latach 2014 - 2016, według liczby posiadanych dzieci przedstawia się następująco:

Tabela Nr 5 Typy rodzin objętych pomocą społeczną w latach 2014 - 2016

Wyszczególnienie		2014		2015		2016
	Liczba rodzin	Liczba osób w rodzinach	Liczba rodzin	Liczba osób w rodzinach	Liczba rodzin	Liczba osób w rodzinach
rodziny z dziećmi ogółem	69	346	52	289	59	277
o liczbie dzieci: 1	14	44	7	21	15	44
2	18	75	8	32	13	50
3	19	96	19	98	14	65
4	9	53	8	48	10	59
5	4	28	4	37	1	7
6	1	8	2	13	5	42
7 i więcej	4	42	4	40	1	10
rodziny niepełne ogółem :	18	57	14	47	9	29
o liczbie dzieci : 1	8	16	7	14	4	9
2	5	16	2	7	3	9
3	2	8	2	8	1	5
4 i więcej	3	17	3	18	1	6

Źródło GOPS: opracowanie własne

Na podstawie danych statystycznych przedstawionych w obu tabelach należy stwierdzić, że na przestrzeni lat 2014 - 2016 wystąpił spadek rodzin korzystających z świadczeń z pomocy pomocy społecznej oraz niewielkie wahania w ilości liczby rodzin rodzin z dziećmi korzystającymi z tych świadczeń. Najczęściej występowały rodziny z 3 dzieci, natomiast w 2016roku największą grupę rodzin stanowią rodziny z 1 dzieckiem. Zmniejszyła się liczba rodzin wielodzietnych korzystających z pomocy społecznej tj. rodzin z 5 dzieci i rodzin z 7 dzieci. Systematycznie zmniejsza się liczba rodzin niepełnych korzystających z pomocy społecznej.

Tabela nr 6 Liczba osób korzystających z posiłku w ramach programu "Pomoc państwa w zakresie dożywianiah w latach 2014-2016.

Wyszczególnienie	Dzieci do 7 roku życia	Uczniowie do czasu ukończenia szkoły ponadgimnazjalnej	Pozostałe osoby	Ogółem
2014	22	117	0	139
2015	31	108	0	139
2016	20	97	0	117

Źródło GOPS: opracowanie własne

Powyższe dane wskazują na spadek dzieci i młodzieży objętych pomocą w formie gorącego posiłku, co stanowi średnio około 9% w stosunku do lat poprzednich w latach 2014 - 2016.

Karta Dużej Rodziny

W ramach wsparcia dla rodzin i pomocy rodzinom, zwłaszcza wielodzietnym (minimum
3 dzieci), przysługuje niezależnie od dochodu Ogólnopolska Karta Dużej Rodziny. Karta
Dużej Rodziny oferuje system zniżek oraz dodatkowych uprawnień na terenie całego kraju. Karta jest wydawana bezpłatnie, każdemu członkowi rodziny. Rodzice, przez których rozumie się także rodziców zastępczych lub osoby prowadzące rodzinny dom dziecka, mogą korzystać z Karty dożywotnio, dzieci - do 18 roku życia lub do ukończenia nauki,
maksymalnie do osiągnięcia 25 lat. Osoby posiadające orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności otrzymują KDR na czas trwania orzeczenia o niepełnosprawności. Karta przyznawana jest dzieciom umieszczonym w rodzinnej pieczy zastępczej na czas umieszczenia w danej rodzinie zastępczej lub rodzinnym domu dziecka.
Na terenie Gminy Żegocina w 2015 roku złożono 38 wniosków rodzin wielodzietnych o wydanie Karty Dużej Rodziny. W sumie wydano KDR dla łącznej grupy 38 rodzin, w tym dla 74 rodziców oraz 138 dzieci. W 2016 roku wydano Karty Dużej Rodziny dla łącznej grupy 39 rodzin. W sumie wydano KDR dla łącznej grupy 196 osób, dla 68 rodziców oraz dla 128 dzieci.

W przeciwieństwie do ustawy o pomocy społecznej, ustawy o świadczeniach rodzinnych, ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej koncentruje się na działaniach poza finansowych skierowanych do rodzin i dzieci zagrożonymi umieszczeniem w pieczy zastępczej.

W sytuacji gdy pozostawienie dziecka w rodzinie biologicznej stanowi zagrożenie dla jego bezpieczeństwa lub życia koniecznym jest odseparowanie go od dotychczasowego środowiska przez umieszczenie w pieczy zastępczej. Takie rozwiązanie nakazują zarówno przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jak i ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Te akty prawne wyposażają służby sądowe i społeczne do podejmowania w określonych sytuacjach działań zabezpieczających wobec dziecka poprzez zapewnienie mu prawidłowych warunków życia i rozwoju w pieczy zastępczej do czasu powrotu pod opiekę rodziców, znalezienia rodziny adopcyjnej lub usamodzielnienia dziecka.
W pierwszej kolejności asystenturą rodzinną zostaną objęte rodziny, przejawiające największe trudności w prawidłowej opiece i wychowaniu dzieci, a tym samym zagrożone umieszczeniem dzieci w pieczy zastępczej.

Tabela Nr 7 W latach 2014 -2016 wsparciem asystenta rodziny objęto rodziny z dziećmi

Rok	Liczba rodzin	Liczba dzieci
2014	5	10
2015	5	10
2016	5	7

Na przestrzeni ostatnich trzech lat utrzymuje się liczba rodzin , które wymagają wsparcia asystenta rodziny. Po osiągnięciu celów tj. prawidłowe funkcjonowanie rodziny w zakresie opiekuńczo - wychowawczym asystent rodziny prowadzi monitoring.
Od lipca 2014r. GOPS realizuje co roku program "Asystent rodziny i koordynator pieczy zastępczej. W ramach ww. programu zatrudniony jest na umowę zlecenia asystent rodziny przeciętnie dla 5 rodzin, w których występują problemy opiekuńczo - wychowawcze. W przypadku jednej rodziny po osiągnięciu założonych celów prowadzony jest monitoring.

Liczbę dzieci umieszczonych w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej, na przestrzeni trzech ostatnich lat obrazują poniższe tabele

Tabela Nr 8 Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych z terenu Żegociny w latach 2014 - 2016

Rok	Liczba dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej	Liczba rodzin
2014	3	3
2015	4	4
2016	4	4

Tabela Nr 9 Ilość nadzorów realizowanych przez Sąd Rejonowy w Bochni na terenie Gminy Żegocina

L.p	Nazwa miejscowości	Ilość prowadzonych nadzorów
		2014		2015
		l.rodzin	l.osób	l.rodzin	l.osób
1	Bełdno	1	4	2	9
2	Bytomsko	1	3	1	3
3	Łąkta Górna	0	0	0	0
4	Rozdziele	1	4	1	4
5	Żegocina	3	10	3	10

Źródło: dane Sądu Rejonowego w Bochni

    Powyższe dane wskazują na wzrost liczby rodzin objętych nadzorem kuratora sądowego, w przypadkach w których Sąd ograniczył władzę rodzicielską jednemu, lub obojgu rodzicom. Natomiast minimalnie zwiększa się liczba dzieci umieszczonych w rodzinie zastępczej.

IV. Adresaci Programu

Odbiorcami programu są rodziny zamieszkałe na terenie gminy Żegocina, przejawiające problemy opiekuńczo- wychowawcze, zagrożone umieszczeniem dzieci w pieczy zastępczej oraz takie, które chcą współpracować na rzecz odzyskania opieki nad dziećmi.

V. Realizatorzy Programu
Program będzie realizowany przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Żegocinie, jako organizator pracy z rodziną, we współpracy z instytucjami :

L.p                     Instytucje       -              Zadania/ zakres współpracy
1. Urząd Gminy Żegocina
Wspieranie lokalnych programów, oraz inicjatyw na rzecz rodziny w zakresie kierowania i upowszechniania pozytywnych wzorców funkcjonowania rodziny.

2. Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Żegocinie
Zapewnienie osobom uzależnionym i ich rodzinom oraz ofiarom dostępu do specjalistycznych form wsparcia.
Finansowanie i współfinansowanie wypoczynku letniego w formie kolonii z programem profilaktycznym w szczególności dla dzieci z rodzin dotkniętych problemem uzależnienia od alkoholu i przemocy w rodzinie.

3. Zespół Interdyscyplinarny ds. przemocy w Żegocinie
Koordynowanie i integrowanie działań wszystkich instytucji oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Wspieranie rodzin i osób dotkniętych problemem przemocy. Podejmowanie czynności w ramach procedury Niebieskiej Karty.

4. Policja
Zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom i rodzinom na terenie gminy Żegocina. Przeciwdziałanie
przestępczości i uzależnień wśród dzieci i młodzieży. Podejmowanie czynności w ramach procedury Niebieskiej Karty.

5. Placówki Oświatowe
Wdrażanie działań wynikających ze szkolnego programu wychowawczego oraz programów profilaktycznych. Ścisła współpraca szkoły z rodzicami. Pedagogizacja rodziców. Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez sport, rekreację i kulturę. Podejmowanie czynności w ramach procedury Niebieskiej Karty.

6. Placówka Służby Zdrowia
Udzielanie wsparcia i pomocy dla rodzin w sytuacjach kryzysowych wymagających interwencji medycznej. Wdrażanie działań wynikających z programów profilaktycznych w zakresie edukacji zdrowotnej.

7. Gminny Ośrodek Kultury i Sportu w Żegocinie
Zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży poprzez rozwój świetlic wiejskich oraz poprzez sport, rekreację i kulturę

8. Sąd Rejonowy - Wydział Rodzinny i Nieletnich
Orzekanie z zakresu prawa rodzinnego i opiekuńczego

9. Kuratorzy sądowi
Wykonywanie zadań o charakterze wychowawczo- resocjalizacyjnym, diagnostycznym, profilaktycznym i kontrolnym związanych z wykonywaniem orzeczeń sądu. Podejmowanie czynności w ramach procedury Niebieskiej Karty.

10. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Bochni
Udzielanie pomocy i wsparcia w rozwiązywaniu problemów dotyczących rodzin zastępczych oraz rodzin zagrożonych kryzysem.
Kierowanie dzieci pozbawionych opieki do placówek opiekuńczo- wychowawczych i pogotowia rodzinnego.
Usamodzielnienie pełnoletnich wychowanków placówek opiekuńczo- wychowawczych, młodzieżowych ośrodków wychowawczych, zakładów poprawczych.
Podejmowanie czynności w ramach procedury Niebieskiej Karty.

11. Organizacjami pozarządowymi i innymi podmiotami prowadzącymi działalność pożytku publicznego, w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom i przemocy w rodzinie.
Zagospodarowanie czasu wolnego oraz promowanie aktywności dzieci i młodzieży poprzez propagowanie działalności klubowej, sportowej, rekreacyjnej i kulturalnej.

VI. Cel główny
Wspieranie rodzin dysfunkcyjnych, przeżywających trudności w wypełnianiu swoich obowiązków opiekuńczych i wychowawczych w celu przywrócenia im zdolności do prawidłowego wykonywania tych funkcji.

VII. Cele szczegółowe

1.Diagnozowanie i analiza środowisk rodzinnych poprzez:
L.p                 Działania                  Terminy
1
Wywiad środowiskowy w rodzinie przeżywającej trudności
na bieżąco, według potrzeb
2
Pracę socjalną polegającą na rozpoznaniu deficytów w zakresie pełnienia ról rodzicielskich, zaniedbań względem dzieci oraz ocenie sytuacji dziecka w rodzinie, środowisku szkolnym i rówieśniczym
na bieżąco, według potrzeb
3
Konsultacje ze specjalistami w celu sprecyzowania czynników mających wpływ na dysfunkcjonalność rodziny
według potrzeb

2.Zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych dziecka i rodziny poprzez:
L.p                       Działania              Terminy
1
Wsparcie finansowe i rzeczowe dla rodzin
na bieżąco zgodnie z ustawą o pomocy społecznej, ustawą o świadczeniach rodzinnych, ustawą o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów
2
Obejmowane dożywianiem w formie gorącego posiłku dzieci i młodzieży tej formy pomocy wymagającej w ramach rządowego Programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiana".
na bieżąco zgodnie z potrzebami
3.
Organizowanie zbiórek pomocy rzeczowej dla rodzin z dziećmi
na bieżąco
4.
Stworzenie dzieciom i młodzieży możliwości uczestnictwa w zorganizowanych formach spędzania czasu wolnego tj. półkolonie, kolonie           corocznie
5.
Doskonalenie form współpracy z instytucjami w celu lepszego rozeznania potrzeb i organizowania pomocy rodzinie
Na bieżąco, według potrzeb

3.Rozwijanie umiejętności opiekuńczo- wychowawczych rodziny, zapewnienie dostępności w zakresie opieki i poradnictwa specjalistycznego poprzez:
l.p         Działania                      Terminy
1
Kierowanie na terapię i mediację dla rodzin
na bieżąco, według potrzeb
2
Pomoc prawna szczególnie w zakresie prawa rodzinnego
na bieżąco, według potrzeb
3
Umożliwienie rodzinom korzystania z pomocy asystenta rodziny, którego zadaniem jest organizowanie pracy z rodziną w miejscu zamieszkania bądź w miejscu wskazanym przez rodzinę
na bieżąco, według potrzeb
4
Umożliwienie rodzinom przeżywającym trudności korzystania z pomocy rodzin wspierających, które przy wsparciu asystenta rodziny pomagają w opiece i wychowaniu dzieci, prowadzeniu gospodarstwa domowego, kształtowaniu i wypełnianiu podstawowych ról społecznych
na bieżąco, według potrzeb
5
Konsultacje i poradnictwo specjalistyczne w oparciu o posiadane zasoby
na bieżąco, według potrzeb

4.Zapobieganie powstaniu sytuacji kryzysowych wymagających interwencji oraz rozwiązywanie już istniejących poprzez:
l.p                  Działania                Terminy
1
Systematyczne monitorowanie rodzin zagrożonych kryzysem przez pracowników socjalnych, nauczycieli, pedagogów szkolnych oraz przedstawicieli innych zawodów kontaktujących się z rodziną, w tym placówkami służby zdrowia,

na bieżąco, według potrzeb
2
Monitorowanie członków rodziny do podejmowania działań na rzecz ograniczenia bądź niwelowania własnych dysfunkcji np. podjęcie terapii leczenia uzależnień - współpraca z Gminną Komisją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Punktem Konsultacyjnym, podjęcie terapii dla ofiar oraz sprawców przemocy domowej - współpraca z Policją i Zespołem Interdyscyplinarnym ds. Przeciwdziałania Przemocy

na bieżąco, według potrzeb
3
Angażowanie rodzin do udziału w projektach, szkoleniach rozwijających umiejętność planowania swojej przyszłości zawodowej i osobistej oraz motywujących do podjęcia pracy.
na bieżąco, według potrzeb
4
Angażowanie i motywowanie rodzin oraz pomoc w dostępie do korzystania ze specjalistycznego wsparcia dla rodziców w celu podniesienia umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, wzmocnienia poczucia odpowiedzialności za własną sytuację życiową, dostarczenie wiedzy na temat prawidłowego wypełniania obowiązków rodzicielskich,

na bieżąco, według potrzeb

5.Dążenie do reintegracji rodzin poprzez:
L.p                      Działania                Terminy
1
Pomoc rodzinie z której dzieci zostały umieszczone w pieczy zastępczej w celu odbudowania odpowiedniego środowiska wychowawczego z poprawnymi relacjami i rolami pozwalającymi na powrót dzieci do rodziny naturalnej, przywracanie prawidłowego funkcjonowania rodzin poprzez wsparcie asystenta rodziny,

na bieżąco, według potrzeb

VIII. Wskaźniki ewaluacji programu i monitoring.

Wskaźnikami osiągnięcia zamierzonych celów szczegółowych będzie analiza następujących danych:
1.Ilość rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo- wychowawczych objętych wsparciem asystenta rodziny,
2.Ilość rodzin korzystających z porad i konsultacji specjalistów
3.Liczba dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych
4.Liczba dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo- wychowawczych
5.Ilość dzieci powracających z pieczy zastępczej do rodziny naturalnej
6.Ilość interwencji kryzysowych,
7.Ilość spotkań pedagogów szkolnych z rodzicami uczniów sprawujących problemy wychowawcze
8.Liczba rodzin objętych pomocą socjalną i materialną
9.Wydatki poniesione na:
a/ utrzymanie dzieci w systemie pieczy zastępczej,
b/ pobyt dziecka w placówkach opiekuńczo- wychowawczych
c/ zatrudnienie asystenta rodziny
Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Żegocinie co roku przedstawi sprawozdanie z realizacji zadań z zakresu wspierania rodziny .

IX. Źródła finansowania
Środki na realizację Programu będą pochodzić z:
1.budżetu Gminy Żegocina
2.budżetu państwa
3.środki pozabudżetowe pozyskiwane z innych źródeł / konkursy, programy/

X. Podsumowanie

Gminny Program Wspierania Rodziny zakłada tworzenie warunków dla poprawy jakości życia rodzin i dzieci. Wskazane zadania do realizacji celów zawierają przede wszystkim działania profilaktyczne i wspierające. Należy podkreślić, że wspierając rodzinę przyczyniamy się do rozwoju i wzmacniania więzi w całej społeczności. W rodzinę należy inwestować i wierzyć w możliwość samodzielnego wykonywania podstawowych funkcji. W celu osiągnięcia zamierzonych celów w realizację programów będą włączone również instytucję, placówki i organizacje pozarządowe, które swoimi działaniami wspierają dziecko i rodzinę. Wieloaspektowa praca z rodziną naturalną, ochrona odpowiedniego poziomu życia rodziny oraz specjalistyczne wsparcie rodziny pozwoli na ograniczenie umieszczania dzieci w różnych formach pieczy zastępczej. Spodziewanym efektem realizacji programu ma być polepszenie sytuacji dziecka i rodziny, poczucia bezpieczeństwa socjalnego, ograniczenie patologii społecznej, zminimalizowanie negatywnych zachowań oraz stworzenie skutecznego systemu wsparcia dla rodziny i dziecka.

[wstecz]