|
KOŚCIÓŁ PARAFIALNY
W ŻEGOCINIE - CMENTARZ |
|
Cmentarz jest miejscem przeznaczonym do
grzebania zmarłych. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa coemeterium, o tym właśnie
znaczeniu, które z kolei jest zlatynizowaną formą greckiego koimeterion tj. miejsce
(wiecznego) spoczynku.
Koncepcję cmentarza jako przestrzeni nienaruszalnej i świętej
przejęło wczesne chrześcijaństwo z tradycji rzymskiej, dlatego pierwsze cmentarze
chrześcijańskie wyodrębniły się z dawniejszych cmentarzy pogańskich. Kościół już
w III w. oddał je pod opiekę biskupów i księży, tworząc system cmentarnej
administracji. Cmentarze były już wówczas miejscami świętymi i chronionymi
specjalnymi immunitetami. Obejmowało je także prawo azylu. Od X w. zaczyna się
tendencja do lokalizowania cmentarzy w obrębie miast i w bliskości kościołów. Sobór
rzymski z 1059 r. nadał im sankcję "pół świętych" rzucając klątwę na
ludzi bezczeszczących je. Jak podają encyklopedie - po raz pierwszy użył słowa
cmentarz Aleksander Brückner w 1415 roku (użył wtedy formy cmyntorz).
Cmentarz jest traktowany jako miejsce uświęcone i miejsce kultu.
Szczególnie widać to w okresie 1 - 2 listopada każdego roku, gdy miliony ludzi
nawiedzają cmentarze, by modlić się w intencji zmarłych.
W siedmiowiekowej historii żegocińskiej parafii istniały
najprawdopodobniej cztery miejsca pochówku zmarłych: 1. w samym kościele i tuż za jego
drewnianymi ścianami (jak w pobliskiej Lipnicy Murowanej, przy kościele Św. Leonarda),
2. w kierunku północnym od kościoła, w miejscu, gdzie dziś znajduje się kilkanaście
domów mieszkalnych, 3. w przysiółku Biedroniówka (na wschód od kościoła), gdzie
zmarłych grzebano jeszcze w latach 30-tych XX wieku, 4. na obecnym cmentarzu parafialnym,
funkcjonującym od 1896 roku.
Tak o tej sprawie
napisał w książce "Żegocina dawna i współczesna" Czesław Blajda:
"Cmentarz znajdował się pierwotnie koło kościoła, chowano tam zmarłych
parafian. Wysoko ceniono miejsce przy murze kościelnym, w przedsionku pod dzwonnicą i
sobotami. [...] Zmarły w 1759 r. pleban Józef Utylski pochowany został bezpośrednio
pod wielkim ołtarzem. W Żegocinie odbywały się pogrzeby z całej parafii, również
zmarłych z Ujazdu, Kierlikówki i Zbydniowa. |
|
|
|
Cmentarz na Biedroniówce - wiosna 2002 r. |
Cmentarz na Biedroniówce 2019. |
|
Na przełomie XVIII i XIX
wieku założono osobny cmentarz na polu plebańskim, na północny - wschód od kościoła.
Na opuszczonym przy końcu XIX w. starym cmentarzu (na Biedroniówce) znajduje się najstarszy
w Polsce chłopski nagrobek "Reginy Kuscyny" (Kuska) z 1833 r." Spoczywa tu
kilka pokoleń mieszkańców parafii. Najpóźniejszy pochówek na tym cmentarzu miał
miejsce w 1931 roku.
W przeciwieństwie do zapomnianego i zarośniętego cmentarza na
Biedroniówce, cmentarz obecnie użytkowany, zajmujący teren ponad 3 ha, a usytuowany w
kierunku zachodnim od kościoła, założony na przełomie XIX i XX wieku (przez
proboszcza - ks. Jakuba Janczego), z każdym rokiem wydaje się piękniejszy. Pierwszy
duży jego remont, wykonano w latach 1996-1999, za probostwa ks. Antoniego Poręby. Wokół całego cmentarza postawiono kamienno - metalowe
ogrodzenie długości około 1700 metrów, wykonano rów odwadniający, wybudowano dwie,
bramy wejściowe, a cmentarną alejkę wyłożono asfaltem. Prawie cała inwestycja była
dziełem samych parafian. |
|
|
|
Remont cmentarza - 1996-1999 |
|
W okresie lat 2018 - 2020, gdy proboszczem był Bogusław Pasierb,
przeprowadzono generalny remont polegający na wybrukowaniu centralnej alejki kostką
granitową, wykonaniu odwodnienia oraz montażu lamp oświetleniowych. Odnowiono też
podjazd i bramę wjazdową. Wycięto kilka starych, potężnych drzew, które groziły
zawaleniem na nagrobki, a także usunięto ponad 20 korzeni znajdujących się wzdłuż
alejki.
Jesienią 2018 i wiosną 2016 roku wykonano generalny remont cmentarza
wojennego nr 302, znajdującego się obecnie w środkowej części cmentarza parafialnego.
Przywrócono pierwotny układ mogił, zmieniony podczas źle przeprowadzonego poprzedniego
remontu. Plac przed centralnym pomnikiem został wybrukowany. |
|
|
|
Cmentarz wojenny nr 302 - 1918 r. |
Cmentarz wojenny nr 302 - 2019 r. |
|
|
|
Cmentarz parafialny - październik 2006 r. |
Cmentarz parafialny - październik 2020 r. |
|
Co roku, tuż przed Świętem Zmarłych, grabione są liście, sprzątane groby, ludzie
przynoszą chryzantemy, zapalają znicze. Już w dniu następnym pojawiają się tutaj
krewni zmarłych, a po południu w dniu 1 listopada odprawiana jest na cmentarzu polowa
msza święta. Wierni modlą się za zmarłych - ludzi różnego wieku, różnych stanów,
funkcji, zmarłych tragicznie i śmiercią naturalną. Modlitwom towarzyszy refleksja nad
przemijaniem i śmiercią, która - jak wierzą chrześcijanie - jest tylko kresem życia
ziemskiego, a początkiem wiecznego. |
|
CMENTARZ PARAFIALNY PO REMONCIE W 2020 ROKU |
|
|
|
|
|
|
|
[wstecz] |