Anna Łękawa urodziała się 25 kwietnia 1911 roku w
Łąkcie Dolnej, w rodzinie Antoniego i Heleny Dudziców, jako jedno (trzecie) z czwórki
dzieci. Do szkoły podstawowej uczęszczała w Łąkcie Dolnej. W szkole interesowała
się rysowaniem i malowaniem. Jej prace były wyróżniane w konkursach. Malowała też
afisze szkolne, a także recytowała wiersze na akademiach szkolnych. W pierwszej klasie
szkoły podstawowej, z okazji święta Konstytucji 3-go Maja , wyrecytowała wiersz p.t.
"Kto ty jesteś - Polak mały" i to był jej pierwszy publiczny występ. Rodzice
wpajali dzieciom umiłowanie do ziemi rodzinnej i ludzi. Ojciec Antoni był stolarzem,
rolnikiem - ogrodnikiem. Za założenie wzorowego sadu otrzymał srebrny medal i list
pochwalny od Towarzystwa Ogrodniczego z Krakowa. Mama Helena z domu Kępa, prowadziła dom
i pomagała w gospodarstwie. Po ukończeniu szkoły Anna zapisała się na kurs gotowania
i szycia. Równocześnie należała do Stowarzyszenia Młodzieży Polskiej w Trzcianie,
któe działało pod opieką księdza Jana Szczura, który później zmienił nazwisko na
Złotnicki. Organizowali różne akademie, przedstawienia, wycieczki i śpiewali w
chórze.
W roku 1932 zawarła związek małżeński z Wojciechem Łękawą z
Żegociny i razem zamieszkali w Trzcianie, gdzie założyli sklep spożywczo -
przemysłowy, który prowadzili do zakończenia wojny. Tam urodziła trójkę dzieci:
Tadeusza, Helenę i Leszka. Zmiana ustroju zmieniła plany życiowe łękawów. Po wojnie
przenieśli się do Łąkty Górnej, gdzie wspólnie wybudowali dom i prowadzili
gospodarstwo sadownicze. W Łąkcie Anna urodziła kolejną dwójkę dzieci: Stanisława i
Jadwigę.
Pierwsze prace malarskie powstawały w formie makatek, na które wtedy
była moda. Przedstawiały krajobrazy, kwiaty, zwierzęta. Pierwszy obraz olejny
namalowany na płótnie - to "Maki". Poza malowaniem pisała wiersze, głównie
na różne okazje. Dopiero po wychowaniu dzieci mogła więcej czasu poświecić dla
ulubionej pasji. Zapisała się do Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie, a
następnie do Żegocińskich Twórców Ludowych.
Dopiero w 1997 roku doczekała się pierwszej publikacji swoich
wierszy. Nakładem Gminnej Biblioteki Publicznej w Żegocinie został wydany tomik
zatytułowany "Sieroca dola". Znalazło się w nim 17 wierszy napisanych
głównie w ostatnich latach. Tomik był wznawiany kilkakrotnie, a za każdym razem
przybywało w nim po dwa, trzy wiersze.
Nigdy nikt Jej nie uczył ani trzymania pędzla, ani układania strof. Malowała to, co
widziała wokółsiebie: piękne krajobrazy, kapliczki przydrożne i kwiaty. Swoje obrazy
prezentowała na wielu wystawach. Była laureatką wielu przeglądów i konkursów
plastycznych i poetyckich. Jej obrazy wiszą w Muzeum Etnograficznym w Krakowie, w
Lublinie w Państwowym Muzeum na Majdanku, w Muzeum Historii Polskiego Ruchu Ludowego w
Warszawie, a także w Muzeum Okręgowym w Bochni i Tarnowie, jak również w Sanktuarium
Matki Boskiej Skępskiej. Jest autorką malarskich Stacji Drogi Krzyżowej znajdujących
się w Kościele Parafialnym w Łąkcie Górnej oraz w Kościele pod wezwaniem Matki
Bożej Nieustającej Pomocy w Murowanych Kuryłowcach koło Kamieńca Podolskiego na
Ukrainie.
Potrafiła umiejętnie połączyć działalność artystyczną z
wychowaniem dzieci, o czym zaświadcza przyznany Jej w 1989 roku "Order Serca -
Matkom Wsi". Anna Łękawa otrzymała za swoją artystyczną działalność i
rozsławianie Żegociny wiele dyplomów i wyróżnień, m.in. Odznakę Zasłużonego
Działacza Kultury (1988 r.), Medal Ogólnopolskiego Konkursu Twórczości Plastycznej
Seniorów i Osób Niepełnosprawnych "Poza Barierami" (2005 r.) oraz, przyznany
jej w 1999 roku Złoty Krzyż Zasługi, który wręczył jej osobiście poseł Wiesław
Woda. Kolejnym wyróżnieniem i jednocześnie dowodem uznania dla Jej artystycznej pracy
było przyznanie i wręczenie w dniu 31 maja 2008 roku podczas Majówki Orkanowskiej przy
Muzeum Biograficznym Władysława Orkana ("Orkanówce") w Porębie Wielkiej,
Nagrody im. Władysława Orkana. W tym samym roku, w listopadzie, artystka otrzymała
Honorowe Wyróżnienie "Bene Meritus dla Powiatu Bocheńskiego", które
wręczył Jej Starosta Bocheński Pan Jacek Pająk.
W dobrej kondycji fizycznej dożyła pięknej uroczystości swoich
setnych urodzin. Podczas dużej uroczystości w sali gimnastycznej łąkieckiej szkoły
lokalna społeczność wyraziła uznanie dla artystycznej działalności malarki i poetki
licznym udziałem w uroczystości. Na wniosek Wójta Gminy Żegocina Jerzego Błoniarza
Anna Łękawa została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski oraz
Odznaką "Zasłużony dla Kultury Polskiej". Z okazji Jubileuszu wydany został
drukiem tomik jej wierszy pt. "Celem moim radość dawać", wzbogacony licznymi
reprodukcjami jej obrazów.
Anna Łękawa malowała obrazy właściwie do samego końca swojego
długiego życia. Zmarła 24. lutego 2012 roku zmarła w bocheńskim szpitalu w wieku 101
lat. 28 lutego 2012 roku miały miejsce uroczystości pogrzebowe. Doczesne szczątki
artystki spoczęły w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym w Żegocinie. |
