ENCYKLOPEDIA ŻEGOCIŃSKA - WIALNIA
Wialnia.

   Wialnia - to maszyna rolnicza, której zadaniem było oczyścić wymłócone ziarno z plew i innych zanieczyszczeń. Napędzane siłą mięśni urządzenie tworzy drewniana, prostopadłościenna obudowa kryjąca wewnętrzny mechanizm.
   W zaokrąglonej części znajduje się wentylator odśrodkowy złożony z drewnianych łopatek poruszany przy pomocy korby. Na górze skrzyni, nad kanałem do przewiewania umieszczony jest wsyp z regulowaną szczeliną, przez którą do kanału wsypywane są zmłócone ziarna. Zasadniczym elementem wialni jest również układ sit górnych i dolnych oraz dolny zsyp.
   Proces wiania zboża był czynnością czasochłonną. Poruszany korbą wentylator łopatkowy kierował powietrze z bocznych otworów do kanału, by wydmuchiwało plewy z ziarna zrzuconego przez zsyp na górne sito. Spadający materiał na kolejne sita oddzielał ziarno od coraz drobniejszych zanieczyszczeń. Ostatecznie posegregowany materiał przez dolne pochylnie wpadał do odpowiednich worków lub podstawionych skrzyń.

   Wialnia dzieliła przerabiany materiał na grupy: na górnych sitach zostawały elementy lżejsze i większe od zboża: słoma, kłosy, duże plewy. Przez dolne sito przechodziły drobniejsze zboża i nasiona chwastów odsiewając poślad. Na sicie dolnym zostawało czyste, ciężkie ziarno.
    Zanim wialnie weszły do powszechnego użycia wymłócone zboże oczyszczano przy lekkim wietrze poprzez podrzucanie. Wówczas lżejsze plewy i zanieczyszczenia usuwane były przez wiatr, cięższe, ale tej samej wielkości co ziarno sortowano sitami tzw. przetakami. Równolegle z wialniami ręcznymi występowały takie, które napędzano kieratem lub silnikiem spalinowym. Początkowo występowały jako samodzielne urządzenia. Proces mechanizacji w rolnictwie sprawił, że wialnia stała się z czasem częścią innych większych maszyn. Najpierw weszła w skład młocarni, która jednocześnie młóciła i wiała, a ostatecznie stała się częścią składową kombajnu.
    Oryginalna wialnię można oglądnąć w Izbie Regionalnej w Żegocinie.
Źródła:
1. 
2. 

[wstecz]