|
Chomąto - część
uprzęży zwierząt pociągowych (krów, koni) w kształcie owalnej ramy zakładanej
zwierzęciu na szyję.
Chomąto pozwala na równomierne rozłożenie obciążenia dookoła karku
zwierzęcia, co pozwala na wykorzystanie większej siły pociągowej konia. Chomąto
powinno być dopasowane do nasady końskiej szyi i wyściełane, aby zapobiec kaleczeniu
skóry zwierzęcia. Pozwala ono wtedy w pełni wykorzystać siłę i szybkość
zwierzęcia pociągowego, zwiększając jego wydajność nawet 5-krotnie w porównaniu z
zaprzęgiem stosowanym w starożytności, który uciskał tchawicę zwierzęcia.
Zanim zaczęto stosować chomąto używano uprzęży szorowych, a jeszcze
wcześniej stosowana była tzw. szleja, czyli najprostszy rodzaj uprzęży zakładanej
koniowi na kark i pierś.
Przed pracą, oprócz chomąta, zakładało się koniowi dodatkową uprząż,
dopasowaną do indywidualnych gabarytów każdego konia. W jej skład wchodziły m. in. ogłowie
zaprzęgowe, lejce, podogonie, natylnik, pasy pociągowe, nakarcznik, naszelnik.
Koń przeznaczony do jazdy konnej był ubrany inaczej (nie miał chomąta,
ale miał m. in. siodło).
Chomąto wynaleziono w Chinach nie później niż w I wieku p.n.e. W Europie
chomąto pojawiło się dopiero w X wieku. |