Wigilia to dzień poprzedzający święto Bożego Narodzenia,
zawsze przypadający na 24 grudnia. Nazwa pochodzi od łacińskiego słowa
"vigilare", to znaczy: czuwanie, stanie na straży, bycie gotowym. Wigilią
nazywana jest także uroczysta wieczerza, do której zasiada się o zmroku w gronie
najbliższych. Tego dnia o północy we wszystkich polskich kościołach odprawiane są
uroczyste msze, tzw. pasterki.
Wigilia w
polskiej obyczajowości jest świętem bardzo rodzinnym, powszechnie uważanym za
najważniejszy dzień w roku. Podobnie jak w Polsce Wigilię obchodzi się jednak jedynie
na Litwie, w Czechach i na Słowacji. Zwyczaj łamania się opłatkiem nie jest znany poza
Polską i Litwą. Od 2003 roku, zgodnie z formułą przykazań kościelnych,
zatwierdzonych przez Watykańską Kongregację Nauki Wiary, formalnie nie obowiązuje post
w Wigilię Bożego Narodzenia. Post obowiązuje katolików jedynie wówczas, gdy Wigilia
przypada w piątek. Niemniej Polacy zwykle nie jedzą tego dnia mięsa w poszanowaniu
wielowiekowej tradycji, do czego zachęcają księża i biskupi. Nie jest to natomiast
dzień wolny od pracy, choć zwyczajowo w wielu zakładach pracy praca trwa krócej niż w
zwykły dzień powszedni.
W Polsce Wigilia zyskała popularność w XVIII w., a w XX w. stała się
powszechną tradycją. Zwyczaj łamania się
opłatkiem i składania życzeń, zwykle połączony także ze spożyciem wigilijnych
potraw został w ostatnich latach wprowadzony także do szkół, zakładów pracy,
różnych instytucji i organizacji. Przedświąteczny czas obfituje w więc w liczne
spotkania opłatkowe. Poniżej linki do relacji z niektórych spotkań. |