W
wyniku reformy Wspólnej Polityki Rolnej w 2003 roku, która zasadniczo zmieniła sposób
wsparcia rolnictwa w Unii Europejskiej wprowadzono tzw. Płatność Jednolitą (SPS),
która zastąpiła większość dotychczasowych płatności bezpośrednich, specyficznych
dla poszczególnych sektorów produkcji rolnej. Płatność Jednolita oddzielona od
struktury i wielkości produkcji daje rolnikowi wolny wybór w produkowaniu tego, czego
potrzebuje rynek, jednocześnie zapewniając wsparcie dochodów. Otrzymanie płatności
nie jest już zatem związane z prowadzeniem określonej produkcji, ale zostało
uzależnione od przestrzegania przez rolników już obowiązującego prawodawstwa
dotyczącego:
- utrzymania gruntów, wchodzących w skład gospodarstwa, w Dobrej Kulturze Rolnej
zgodnej z ochroną środowiska,
- innych wymogów podstawowych w zakresie zarządzania gospodarstwem rolnym które
zostały podzielone na trzy obszary:
- Obszar A obowiązuje od 1.01.2009 roku i obejmuje:
- Zagadnienia ochrony środowiska naturalnego,
- Identyfikację i rejestrację zwierząt;
- Obszar B obowiązuje od 1.01.2011 roku i obejmuje:
- Zdrowie publiczne,
- Zdrowie zwierząt, zgłaszanie niektórych chorób zakaźnych
zwierząt,
- Zdrowotność roślin;
- Obszar C obowiązywać będzie od 1.01.2013 roku w zakresie:
- Dobrostanu zwierząt.
Upraszczając, rolnicy otrzymujący wsparcie do gruntów w
postaci różnych płatności muszą spełniać wymogi związane z ochroną środowiska w
gospodarstwie, rejestrować i znakować zwierzęta domowe /bydło, świnie, kozy i owce/,
dbać o zdrowie zwierząt i roślin, leczyć je i chronić, zapewnić zwierzętom godziwe
warunki bytowania, prowadzić różnego rodzaje rejestrów stosowania nawozów, środków
ochrony roślin, księgi rejestracji stad itp.
Wymogi te wynikają z krajowego prawodawstwa oraz uregulowań unijnych i muszą być
spełniane w gospodarstwach rolnych pod rygorem utraty części lub całości płatności.
Od 1 stycznia 2009 roku w Polsce wysokość przyznawanych płatności
bezpośrednich oraz niektórych płatności realizowanych w ramach Programu Rozwoju
Obszarów Wiejskich (PROW) 2007- 2013 (płatności z tytułu wspierania gospodarowania na
obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania /ONW/,
zalesianie gruntów rolnych, program rolnośrodowiskowy), uzależniona jest od spełnienia
przez rolników określonych wymogów wynikających z zasady wzajemnej zgodności (ang.
cross-compliance). Rolnik ubiegający się o przyznanie płatności bezpośrednich oraz
płatności w ramach niektórych działań nie inwestycyjnych PROW 2007-2013, o których
mowa powyżej, w chwili złożenia wniosku, podejmuje zobowiązanie do przestrzegania
wymogów zasady wzajemnej zgodności we własnym gospodarstwie rolnym przez cały rok
kalendarzowy. Zobowiązuje się również do umożliwienia przeprowadzenia kontroli na
miejscu, na terenie gospodarstwa, przez inspektora ARiMR lub pracownika Inspekcji
Weterynaryjnej.
W celu zapoznania z tymi wymogami wobec rolników, w dniach 17 i 18
stycznia 2011 roku zorganizowano spotkanie informacyjne połączone z zajęciami w
gospodarstwie rolnym. Dzień pierwszy i połowa drugiego zajęło omówienie tematów na
sali Klubu "Relaks" CKSiT w Żegocinie, część dnia drugiego dotyczyła wizyty
w gospodarstwie rolnym z produkcją mleka i była konfrontacją teorii z pierwszej
części szkolenia z realiami zastanymi w gospodarstwie. Na szkolenie wybrano gospodarstwo
z ośmioma krowami mlecznymi, młodzieżą, o powierzchni 12 ha użytków rolnych, z
własną produkcją pasz, wyposażone w płytę obornikową, w zbiorniki na płynne
odchody, z uporządkowaną gospodarką nawozami, środkami ochrony roślin, ściekami
bytowymi itp. Wizyta w gospodarstwie miała na celu omówienie i wskazanie tego co jest
prawidłowe ale również niezgodne z normami, pozwoliła na praktyczne prześledzenie
"obszarów" wrażliwych, gdzie nie są spełnione zasady zgodności z przepisami
prawa. Osoby pytane czy wymogi zaprezentowane na szkoleniu są trudne do zrealizowania w
gospodarstwie odpowiadali że nie.
Cykl spotkań informacyjnych w powiecie bocheńskim
obejmuje 15 szkoleń organizowanych przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w
Karniowicach, Powiatowy Zespół w Bochni. Jest to część szkoleń obejmujących całe
województwo małopolskie.
Ze względu na ważność i przydatność podnoszonych na
szkoleniu tematów oraz potrzebę objęcia szerszego kręgu rolników tą wiedzą, MODR w
ramach swoich działań doradczych i szkoleniowych powróci z tymi tematami do gminy
Żegocina jeszcze w pierwszym kwartale 2011 roku. |