SREBRNY JUBILEUSZ "PRZYBYSZÓWKI"

    25 lat temu, w marcu 1982 roku, grupa kilkunastu osób postanowiła założyć drugą w Polsce wiejską spółdzielnię mieszkaniową". Nazwano ją "Przybyszówka" - od słowa "przybysz" - bo to właśnie dla przybyłych do Żegociny nauczycieli, kierowników zakładów pracy i innych pracowników postanowiono wybudować bloki mieszkalne. Tak o początkach tego budownictwa zapisano (w maju 1982 roku) w "Kronice Gminy Żegocina":
    "Przybyszówka" - taką nazwę przyjęła pierwsza w Gminie Spółdzielnia Mieszkaniowa w Żegocinie. Budownictwo mieszkaniowe na wsi, w tym i gminie Żegocina cechuje kierunek indywidualny. Pierwsze obiekty mieszkalne wielorodzinne powstały: 1966 r0ku budynek Gminnej Spółdzielni w którym mieszka 8 rodzin pracowników Spółdzielni, w 1971 - Dom Nauczyciela wybudowany przez Urząd Gminy w którym mieszkają 4 rodziny nauczycielskie w Żegocinie, od 1973 r. organizowane są osiedla domków jednorodzinnych w Żegocinie - Os. Piechówka - do roku 1983 powstało 12 domków, Osiedle Nagórze w Żegocinie - do 1983 r. 10 domków oraz dobrych 10 działek pod budowę domków zostało sprzedanych, Osiedle "Robotnicze" w Łąkcie Górnej - 10 domków. Plan przestrzennego zagospodarowania przewiduje rozwój tych osiedli. Organizacja osiedli napotyka na ogrom trudności zwłaszcza w Żegocinie, głównie ze względów na sprzeciw właścicieli gruntów. /.../ Żegocina jest ośrodkiem administracyjno - usługowym dla 12 wsi i funkcja ta narzuca potrzebę budowy infrastruktury, do której osiedla mieszkaniowe mają znaczenie priorytetowe. Z tego faktu społeczeństwo musi sobie zdać sprawę. Przemiany można spotkać wszędzie a i Żegocina nie jest od nich wolna. A może Naczelnik Gminy nie ma racji ? Czytelniku za lat kilka osądź to sam ! Plan przestrzennego zagospodarowania gminy przewiduje również organizację oś. domków jednorodzinnych w Kamionnej, Trzcianie i Ł. Górnej dla pracowników "Zamvinex". Instytucjami w gminie kierować muszą ludzie z odpowiednimi kwalifikacjami. Podstawowym warunkiem jest zapewnienie kandydatom mieszkania. Wychodząc z tego założenia podjęto w gminie budowę pierwszego osiedla mieszkaniowego. Inwestorem został Urząd gminy. Zgodnie z planem przestrzennym lokalizacja została zatwierdzona w przysiółku "Piechówka", jako poszerzenie istniejącego oś. domków jednorodzinnych. W I etapie zaprojektowano 8 obiektów - łącznie 72 mieszkania. Sa to budynki 10 - 8 rodzinne w stylu "Żegocińskim" o ciekawej sylwetce. Całość osiedla budowanego na tarasach jest atrakcyjna.  W r.1982 ukazują się zarządzenia preferujące organizację małych osiedli mieszkaniowych, budowanych przez przyszłych użytkowników. Sądząc że ten sposób przyspieszy budowę osiedla naczelnik gminy zgłasza propozycje organizacji Spółdzielni Mieszkaniowej w Żegocinie, wysyłając oferty do miejscowych Spółdzielczych Rad Nadzorczych, Zarządów i Rad Pracowniczych. Oferta zostaje przyjęta. W dniu 5.02. 1982 r. z udziałem kierownictwa politycznego i gospodarczego gminy na wniosek naczelnika powołana zostaje 3 osobowa grupa inicjatywna w składzie: 1. Franciszek Koszyk - kierownik zakładu "Zamvinex" Ł. Górna, 2. Stanisław Gołąb - V-ce prezes GS, 3. Stanisława Gąsiorek - Z-ca Dyrektora Gminnych Szkół , 4. Elżbieta Mrugacz - Członek Gminnej Rady ZMW, 5. Marian Krawczyk - Prac. Spółdz. Kółek Rolniczych. Celem grupy inicjatywnej jest doprowadzenie do zwołania założycielskiego zebrania przyszłych użytkowników. W dniu 3.03. 1982 z udziałem ponad 70 zainteresowanych zawiązuje się pierwsza w gminie Żegocina Spółdzielnia Mieszkaniowa która przyjęła nazwę "Przybyszówka". Wybrane zostały władze Spółdzielni w składzie: 1. Franciszek Koszyk - Przewodniczący, 2. Elżbieta Mrugacz - Sekretarz, 3. Stanisław Gołąb - Skarbnik, 4. Stanisława Łach - członek, 5. Marian Krawczyk - członek. Przewodniczącą Rady Nadzorczej wybrana została Stanisława Gąsiorek - Z-ca Dyrektora Gminnych Szkół. Zarządowi Spółdzielni przekazana została dokumentacja osiedla w formie terenu z pewnymi elementami uzbrojenia. O postępie budowy osiedla informować będziemy w następnych rozdziałach Kroniki". (Zachowano oryginalność zapisu).
   W "Kronice" znalazł się potem tylko jeden zapis: "W dniu 15.X.1984 zostało zakończone pełne uzbrojenie osiedla tj. kanalizacja fekalna łącznie z osadnikami, kanalizacje opadowe, doprowadzenie wody i prądu oraz drogi wewnątrz - koszt 26 mln zł. Wykonawca Zakład Terytorialny Gosp. Komunalnej w Żegocinie".
    Powołany w marcu 1982 roku zarząd opracował statut i dokonał we wrześniu tegoż roku rejestracji Spółdzielni w Sądzie Rejestrowym w Tarnowie. Do członków założycieli SM "Przybyszówka" należą:  Stanisława Gąsiorek, Stanisław Gołąb, Franciszek Koszyk, Tadeusz Olszewski, Anna Wierzbicka, Zofia Jarosz, Anna Zięć, Alicja Kądziołka, Stanisława Łach, Zofia Wach.
     Zaciągnięto kredyt w dwóch bankach przemiennie, aż do decyzji, że kredytowanie i obsługa bankowa będzie prowadzona przez Bank PKO w Bochni. Budowa początkowo przebiegała bardzo opornie. Przekazany teren pod budowę osiedla (o dużej pochyłości) nastręczał wiele trudności w realizacji tej inwestycji.  W latach 1983 - 87, pomimo posiadania środków kredytowych, była trudność w zdobyciu materiałów budowlanych na uzbrojenie terenu osiedla. Wykonawców nie brakowało, ale warunkiem było zabezpieczenie przez inwestora w materiały budowlane. Prawie 10 lat ciągnęła się budowa pierwszych bloków. Były też i inne trudności, ale wszystkie zostały pokonane. W pierwszym etapie zbudowano 4 budynki, kotłownię i całą infrastrukturę osiedlową. W drugim etapie zbudowano jeszcze dwa budynki wraz z drogami dojazdowymi, małą architekturą osiedlową i zapleczem socjalnym. Droga wewnętrzna w Spółdzielni otrzymała urzędową nazwę ulicy "Przybyszówka" i jest to do tej pory jedyną ulicą w Gminie Żegocina.

Z ARCHIWUM FOTOGRAFICZNEGO SM "PRZYBYSZÓWKA"

     Pierwsi lokatorzy zamieszkali w blokach A1 i B2 w 1992 roku. Dziś, w roku jubileuszowym na osiedlu,  w 52 mieszkaniach typu od M-3 do M-6,  zamieszkuje około dwieście osób. Na osiedlu nie ma dozorców, sprzątaczek i tym podobnych służb. Wstępne zagospodarowanie po zakończeniu budowy, upiększenie obiektów, posadzenie krzewów i kwiatów oraz ich pielęgnacja i konserwacja  - to zasługa samych lokatorów.
       Od kilku już lat w pomieszczeniach wynajmowanych od spółdzielni funkcjonuje sklep ogólno-spożywczy. W ostatnich latach sami lokatorzy wybudowali także osiedlowe garaże (pierwszy, z 13 boksami, w 1998 roku). W 2004 roku nastąpiła zmiana systemu ogrzewania mieszkań. Po wielu dyskusjach i problemach oraz zmianie przepisów zdecydowano się na indywidualnie ogrzewanie, poprzez założenie w każdym mieszkaniu dwufunkcyjnych, gazowych piecyków grzewczych (ciepła woda i c.o.). W lipcu 2007 roku rozebrano komin kotłowni, a w jej pomieszczenia zostały wydzierżawione firmie "Rafan".   

      Rozpoczął się także proces przekształceń własnościowych. Dwie rodziny mają już własnościowe prawo do lokalu, a dalszych 12 prawo odrębnej własności. Proces przekształceń trwa.
      Obecne problemy SM "Przybyszówka to przede wszystkim utrzymanie budynków i całego osiedla w należytym stanie. Do remontu już nadają się dachy oraz elewacje budynków. Przy stawce na fundusz remontowy 70 gr. od 1 m²   mamy zbyt mało środków na ten cel - informuje pani Zofia Pławecka - od 2004 roku Prezes Zarządu (wcześniej w latach 1992 - 2004 była referentem ds. administracji). Przed nią funkcję tę sprawowali: Franciszek Koszyk (1982 - 2003) i Mirosław Gądek (2003-2004). Osobami ściśle związanymi z historią tej Spółdzielni są także: Przewodniczący Rad Nadzorczych: Stanisława Gąsiorek (kilka kadencji), Andrzej Grabiasz i Dorota Salamon oraz główni księgowi: Zbigniew Michalik (1982 - 1984), Janina Chrzan (IV. 1984 - VI 2007) i Halina Pietras (od lipca 2007).

    Niewielka spółdzielnia, mająca jednie 51 członków, przeżywa szereg trudności w swoim funkcjonowaniu. To nie tylko wspomniane wcześniej niskie fundusze na bieżące funkcjonowanie i utrzymanie majątku oraz dokonywanie remontów. To także wysokie koszty wszelkich corocznych obowiązkowych przeglądów, okresowych lustracji, energii itp. Na szczęście udało się już zażegnać kłopoty w zaopatrzeniu w wodę (remont żegocińskiego wodociągu) oraz wyegzekwować płacenie czynszów i kosztów eksploatacji przez wszystkich użytkowników lokali (aktualnie to stawka 1,95 zł za 1 m²).

     "Przybyszówka" na stałe wrosła już nie tylko w krajobraz Żegociny, ale także w świadomość społeczną lokalnej społeczności. Choć w życiu społecznym jest tu wiele elementów podobnych do życia miejskiego (bloki, klatki schodowe, podobny tryb życia), to jednak "przybysze" aktywnie włączają się w życie społeczne wsi. Są radnymi, członkami rady sołeckiej, organizacji pozarządowych. Troszczą się o swoją Spółdzielnię i jej interesy. Dzięki zgodzie i współpracy (choć zdarzyło się w ciągu 25-lecia kilka konfliktów, łącznie z procesami sądowymi), udawało się rozwiązać pojawiające się problemy i przetrwać trudne czasy. Poza tym wszystko dzieje się tak, jak w pozostałych społecznościach. Rodzą się dzieci, są wesela i pogrzeby, czasy smutku i radości. Jedyną niezmienną rzeczą są rozciągające się stąd piękne widoki na stoki Kamionnej i Nową Wieś.  

[wstecz]