PRZEMÓWIENIE
JANA MARCINKA
Witaj Majowa Jutrzenko, Świeć Naszej
Polskiej Krainie.
Witaj Maj, Trzeci Maj, dla Polaków Błogi Raj.
Słowa tej znanej pieśni dawały nadzieję na lepsze jutro kilku
pokoleniom Polaków.
Szanowni Państwo !
Mam zaszczyt powitać wszystkich przybyłych na dzisiejszą
sesję aby uczcić kolejną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3-go Maja dając tym samym
wyraz przywiązania do patriotyzmu i wartości zawartych w rozdziałach Ustawy Zasadniczej
z 3-ego Maja 1791 r. Wartości te mają charakter uniwersalny i ponadczasowy, wzorowały
się na nich miliony Polaków, jak i inne narody. |
|
Również i teraz z 3-cio
Majowej Ustawy czerpiemy to, co najcenniejsze. Jest dla nas wzorem. Pamięć o
Konstytucji 3-cio Majowej sprawia, że Polacy potrafią rozsądnie pokierować swoimi
losami w najtrudniejszych nawet warunkach, w czasach zaborów, wojennych zawieruchach, w
czasach ucisków, należy żywić nadzieję że i w obecnych czasach nie zabraknie nam
roztropności i rozsądku.
Szanowni Państwo !
Dziś również święto Maryi Królowej Polski, święto mocno
powiązane z tradycją wolnościową, bo oto Król Jan Kazimierz po obronie Jasnej Góry
przed Szwedami jako wotum dziękczynne, złożył 1 kwietnia 1656 we Lwowie śluby
nazywając Matkę Boską Królową Polski. Papież Jan Paweł II w 1996 r. nawiązując do
obu tych świąt, przedstawił je w takim oto krótkim poetyckim ujęciu:
"Ten sam dzień 3 maja stał się świętem patronalnym Maryi Królowej
Polski i Konstytucji z 1791 roku. Oba te historyczne nurty spotykają się w tym dniu. Oba
te nurty, głęboko zakorzenione w dziejach, przeniesione ponad zalewem trudnych
doświadczeń, trwają zespolone do naszych dni. Są one jak korzenie drzewa zasadzonego
nad brzegiem wód. Drzewo to jak głosi Psalmista, nie przestaje wydawać owoców nawet
pośród przeciwności" .
Konstytucja 3-go maja to wielkie dzieło wolnościowe, to słup milowy
na przestrzeni dziejów Naszej Ojczyzny, stanowiący przez następne stulecia. Lecz aby
powstało trzeba było wstrząsu I rozbioru, by uświadomić ówczesnym pokoleniom
potrzebę reform. Zasadnicze reformy przestarzałego już ustroju nie bez przyczyny
rozpoczęto od oświaty, a myślą przewodnią było: "Takie będą Rzeczypospolite,
jakie ich młodzieży chowanie". My w naszym samorządzie staramy się o tym
pamiętać i wcielamy to w życie, mając na uwadze że młodzież dobrze wykształcona to
lepsza przyszłość.
Wokół naprawy Rzeczypospolitej i Konstytucji skupionych było wielu
szlachetnych myślicieli i reformatorów doby oświecenia dla których celem nadrzędnym
było dobro ojczyzny. Do nich należeli min. Stanisław Staszic, Hugo Kołataj, Ignacy
Potocki, oraz Stanisław Konarski, wielki reformator oświaty. Oddanie tych ludzi oraz
Króla dla sprawy reform było bardzo duże, bowiem należy pamiętać że czasy dla
takich zmian i trendów były trudne "złota wolność szlachecka" i
"liberum veto" były głównymi przeszkodami dla sił postępowych.
W tych warunkach doszło do zwołania Sejmu zwanego później
Czteroletnim, lecz niechęć do reform w obozie konserwatywnym była tak duża że trzeba
było wykorzystać nieobecność części posłów z tego obozu aby przyjąć
Konstytucję. Konstytucja znalazła bardzo pozytywne odbicie w kręgach oświeceniowych
Europy, podkreślano jej rozsądne, wyważone posunięcia. Niestety żywot Konstytucji
jako ustawy był krótki zaledwie 14 miesięcy, znaleźli się zdrajcy i zawiązali
konfederację targowicką. Wybuchła wojna polsko-rosyjska. Król szukając ugody z Rosją
przystąpił do konfederacji targowickiej licząc na ocalenie konstytucji. O tym jak
doszło do upadku Ojczyzny mówił w 1990 największy z polaków Jan Paweł II;
"Wiele zapewne było przyczyn, które działały z zewnątrz ale zaborczość
sąsiadów wykorzystała równocześnie słabość moralną naszych przodków. Umiłowanie
wolności stopniowo wynaturzyło się w jej nadużycie. Ci, którzy dążyli do
pozbawienia nas wolności, głosili, że czynią to w obronie skarbu jakim "złota
wolność szlachecka" i jej klejnot "liberum veto". Złota wolność stała
się jej grobem, początkiem niewoli". Ot przewrotność losu, rozpasana wolność
kosztowała nasz kraj 123 lata niewoli. Polska zniknęła z mapy świata.
Drodzy Państwo !
Dziś świętujemy rocznicę Konstytucji 3 Maja w wolnej Polsce, w
Polsce od trzech lat należącej do struktur Unii Europejskiej. Zechciejmy jednak
pamiętać o trudach o wyrzeczeniach, powstaniach, wojnach, o ofiarach tamtych jak i tych
bliższych nam czasów, pamiętajmy że "wolność nie jest nam dana, jest nam
zadana", więc uczciwie wywiążmy się z tego zadania.
Z okazji Święta Konstytucji 3 Maja życzę wszystkim tu zebranym jaki
całej żegocińskiej społeczności aby zawsze byli dumni ze swej Ojczyzny, aby trudy
poprzednich pokoleń były właściwie wykorzystywane a społeczeństwa równo się
rozwijały, nadto zdrowia i wszelkiej pomyślności.
Dziękuję za uwagę. |