Dowód osobisty jest
dokumentem stwierdzającym tożsamość osoby oraz poświadczającym obywatelstwo polskie.
Osoba będąca obywatelem polskim i zamieszkała w Rzeczypospolitej Polskiej jest
obowiązana posiadać dowód osobisty:
- od ukończenia 18 roku życia,
- od ukończenia 15 roku życia, jeżeli pozostaje w stosunku pracy lub nie zamieszkuje
wspólnie z osobami, pod których władzą rodzicielską lub opieką się znajduje, albo
nie pozostaje pod władzą rodzicielską lub opieką.
Osoba będąca obywatelem polskim ma prawo otrzymać
dowód osobisty od ukończenia 13 roku życia.
REGULACJA PRAWNA
Wydawanie dowodów osobistych reguluje ustawa z dnia 10
kwietnia 1974 r o ewidencji ludności i dowodach osobistych - tekst jednolity (Dz.U. z
1984 r Nr 32 poz. 174 z późń. zm., z 1989 r. Nr 35, poz. 192, z 1990 r. Nr 34, poz.198,
z 1997 r. Nr 113, poz. 733 i z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 2001 Nr 43, poz.476),
rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 listopada 2000 r w sprawie wzoru dowodu
osobistego oraz trybu postępowania w sprawach wydawania dowodów osobistych, ich wymiany,
zwrotu lub utraty (Dz.U. Nr 112, poz.1182 z późn. zm.) oraz rozporządzenie Rady
Ministrów z dnia 30 listopada 2000 roku w sprawie opłat za wydanie dowodu osobistego
(Dz.U. Nr 105, poz.1110).
Jakie informacje zawarte są w dowodzie osobistym?
Dowód osobisty ma formę spersonalizowanej karty
identyfikacyjnej o wymiarach 54 x 85 mm, wykonanej z tworzywa sztucznego, zawierającej
dane osobowo-adresowe, zdjęcie i podpis posiadacza, trzyliterową serię i
sześciocyfrowy numer dowodu osobistego, nazwę organu wydającego dowód osobisty, datę
wydania i termin ważności oraz elementy zabezpieczające dokument przed podrobieniem i
fałszowaniem.
W dowodzie osobistym zamieszcza
się:
- nazwisko i imię (imiona) oraz imiona rodziców i nazwisko rodowe,
- datę i miejsce urodzenia,
- adres miejsca zameldowania na pobyt stały, a w razie jego braku - zameldowania na pobyt
czasowy trwający ponad dwa miesiące; w przypadku braku zameldowania na pobyt stały albo
pobyt czasowy trwający ponad dwa miesiące, danych o adresie nie zamieszcza się,
- płeć, wzrost w centymetrach i kolor oczu,
- numer ewidencyjny Powszechnego Elektronicznego Systemu Ewidencji Ludności (PESEL),
- nazwę organu wydającego, datę wydania oraz termin ważności dowodu osobistego.
Dowód osobisty zawiera również zdjęcie i podpis jego
posiadacza.
Jak uzyskać dowód osobisty?
Dowód osobisty wydaje właściwy ze względu na miejsce
zameldowania na pobyt stały organ gminy: wójt, burmistrz lub prezydent miasta.
W celu otrzymania dowodu należy osobiście złożyć wniosek o wydanie dowodu osobistego.
Osoba małoletnia składa wniosek w obecności jego przedstawiciela ustawowego lub
opiekuna prawnego.
Do wniosku załącza się:
- dwie aktualne, wyraźne fotografie o wymiarach 45x35 mm, przedstawiające osobę bez
nakrycia głowy i okularów z ciemnymi szkłami w taki sposób, aby ukazywały głowę w
pozycji lewego pół profilu i z widocznym lewym uchem, z zachowaniem równomiernego
oświetlenia twarzy,
- dowód uiszczenia opłaty za wydanie dowodu osobistego,
- odpis skrócony aktu urodzenia - w przypadku osób, które nie wstąpiły w związek
małżeński,
- odpis skrócony aktu małżeństwa wraz z adnotacją o aktualnie używanym nazwisku,
- na żądanie organu - poświadczenie obywatelstwa polskiego lub inny dokument
potwierdzający posiadanie polskiego obywatelstwa, jeżeli dane zawarte w dokumentach
budzą wątpliwość co do obywatelstwa osoby.
Dowód osobisty odbiera się osobiście. Osoba małoletnia
odbiera dowód osobisty w obecności jej przedstawiciela ustawowego lub opiekuna prawnego.
Przy odbiorze dowodu osobistego, cudzoziemiec, który
nabył obywatelstwo polskie zwraca kartę stałego pobytu lub kartę czasowego pobytu.
Na jaki czas wydaje się dowód osobisty?
Dowód osobisty jest ważny 10 lat od daty jego wydania.
Dowód osobisty wydany osobie, która nie ukończyła 18 roku życia, jest ważny 5 lat od
daty jego wydania.
Dowód osobisty wydany osobie, która ukończyła 65 rok
życia, jest ważny na czas nie oznaczony, jeżeli osoba ta zwróciła się o wydanie
dowodu osobistego z takim terminem ważności.
Ile kosztuje wydanie dowodu osobistego?
Dowód osobisty wydaje się po uiszczeniu należnej opłaty
stanowiącej równowartość kosztów jego wydania. Za wydanie dowodu osobistego pobiera
się opłatę w wysokości 30 zł.
Nie pobiera się opłaty za wydanie dowodu osobistego od
osób:
- ubiegających się o wymianę dowodu osobistego z powodu jego wady technicznej lub
sporządzonego niezgodnie z danymi zawartymi we wniosku,
- zobowiązanych do wymiany dowodu osobistego z powodu administracyjnej zmiany nazwy
miejscowości, nazwy ulicy lub numeru domu,
- które utraciły dowód osobisty w wyniku klęsk żywiołowych,
- przebywających w domach opieki społecznej lub korzystających z pomocy społecznej w
formie zasiłków stałych,
- małoletnich przebywających w domach dziecka.
Opłatę za wydanie dowodu osobistego wpłaca się do kasy
właściwego urzędu gminy wydającego dowód osobisty lub na rachunek bankowy tego
urzędu.
Kiedy dowód osobisty podlega wymianie?
Posiadacz dowodu osobistego ma obowiązek wymienić ten
dokument w razie:
- zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie osobistym,
- uszkodzenia dowodu osobistego lub zaistnienia innej okoliczności utrudniającej
ustalenie tożsamości osoby,
- upływu terminu ważności dowodu osobistego.
Osoba, która utraciła dowód osobisty, jest obowiązana
niezwłocznie zawiadomić o tym najbliższy organ gminy. Organ ten wydaje zaświadczenie o
utracie dowodu osobistego, ważne do czasu wydania nowego dokumentu. W razie znalezienia
własnego dowodu osobistego, zgłoszonego jako utracony, należy niezwłocznie zawiadomić
o tym organ gminy, któremu złożono wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego, jeżeli
w miejsce zgłoszonego jako utracony nie został jeszcze wydany nowy dokument.
Dowód osobisty podlega obowiązkowi zwrotu w razie:
- utraty obywatelstwa polskiego; osoba która je utraciła, zwraca niezwłocznie dowód
osobisty organowi gminy właściwemu ze względu na miejsce jego wydania albo właściwej
ze względu na miejsce pobytu polskiej placówce konsularnej.
- zgonu posiadacza dowodu osobistego; obowiązek zwrotu dowodu osobistego ciąży w tym
przypadku na osobach obowiązanych do zgłoszenia zgonu stosownie do przepisów prawa o
aktach stanu cywilnego.
Kiedy należy wymienić dowód osobisty wydany przed dniem 1 stycznia 2001?
Według ustawy zmieniająca ustawę o zmianie ustawy o
ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz ustawy o działalności gospodarczej (Dz.
U. z dnia 5 listopada 2002 r.) wprowadza się obowiązek wymiany dowodów osobistych
wydanych przed dniem 1 stycznia 2001 r. w następujących terminach:
|
1) od dnia 1
stycznia 2003 r. do dnia 31 grudnia 2003 r. - wydanych w latach 1962-1972,
2) od dnia 1 stycznia 2004 r. do dnia 31 grudnia 2004 r. - wydanych w latach
1973-1980,
3) od dnia 1 stycznia 2005 r. do dnia 31 grudnia 2005 r. - wydanych w latach 1981-1991,
4) od dnia 1 stycznia 2006 r. do dnia 31 grudnia 2006 r. - wydanych w latach 1992-1995,
5) od dnia 1 stycznia 2007 r. do dnia 31 grudnia 2007 r. - wydanych w latach 1996-2000. |
Przy
wymianie dowodów osobistych, o których mowa w ust. 2, stosuje się tryb postępowania
określony w sprawach wydawania tych dokumentów. |