Zaiste niezwykłe są dzieje drewnianego
kościół w Rozdzielu. Już trzykrotnie w swojej historii zmieniał lokalizację.
Przypomnijmy, że pierwotnie został zbudowany w Królówce koło Nowego Wiśnicza w
końcu XV wieku, co odnotował Jan Długosz w "Liber Beneficjorum".
Naukowcy nie są jednak zgodni, czy odnotowany kościół to zachowana do naszych czasów
budowla, czy też istniejący kościół wzniesiony został dopiero w XVI wieku (1569 r -
fundacja króla Zygmunta Augusta). Szczególnej czci w tej świątyni doznawali:
Najświętsza Maria Panna i patron - św. Jakub, których wizerunek zdobiły wota (notatka
wizytacyjna z 1664 roku). Jako dzień rocznicy poświęcenia kościoła obchodzono
pierwszą niedzielę po święcie św. Jakuba. Pierwsza zachowana wzmianka o odpuście w
Królówce podaje jako jego datę święto Przemienienia Pańskiego. W XIX wieku był to
odpust szczególnie znany, na który ściągały tłumy.
W tym kościele przyjął chrzest w 1791 roku Kazimierz Brodziński - prekursor polskiego
romantyzmu. Kościół w XIX wieku był przebudowany. W 1850 roku dobudowano Ogrójec, w
1876 wzniesiono nakrytą kopułą boczną kaplicę Matki Bożej Różańcowej. W latach
1886 - 96 dokonano powiększenia nawy głównej. W 1929 r. konserwator zezwolił na
rozbiórkę kościoła.
W 1947 roku postanowiono drewniany kościół przenieść na pobliski
cmentarz, gdzie miał się stać muzeum ku czci Kazimierza Brodzińskiego. W czasie
przenosin dokonano częściowej przeróbki. Zlikwidowano Ogrójec i przywrócono pierwotne
wymiary nawie. Do 1985 roku kościół pozostawał na cmentarzu i stopniowo niszczał na
podmokłym gruncie. W tym roku miał być przeniesiony do Cichawki, ale tego zaniechano.
Niszczejącym kościołem zainteresował się wtedy proboszcz Parafii w Żegocinie - ks.
Antoni Poręba, który za zgodą władz kościelnych doprowadził do przeniesienia go do
Rozdziela, skąd parafianie mieli dosyć daleko do kościoła w Żegocinie. W roku 1985
wykonano podpiwniczenie i fundamenty, rok później drewniany kościół belka po belce
został zrekonstruowany z wieloma elementami starego kościoła. W tym też roku odbyło
się tu pierwsze nabożeństwo. Tak więc kościół w Rozdzielu, znajdujący się na
Małopolskim Szlaku Architektury Drewnianej, służy parafianom z Rozdziela już ćwierć
wieku.
24 lipca 2011 roku, a więc w przeddzień imienin Patrona - Świętego Jakuba
Apostoła (Większego) miały tu miejsce jubileuszowe uroczystości odpustowe. Przybyło
na nie wielu parafian z Rozdziela i okolicznych wiosek. Uroczystą sumę koncelebrowało
trzech kapłanów: o. Klemens Blajda - rodak z Rozdziela, o. Tomasz Krawczyk - ojciec
zakonny z Żegociny i główny celebrans - ks. Tadeusz Skura - przez wiele lat proboszcz w
Królówce. On też wygłosił odpustowe kazanie, poświęcone głównie Patronowi
Kościoła - Świętemu Jakubowi Apostołowi - pierwszemu męczennikowi z grona 12
apostołów.
Patron rozdzielskiej świątyni - Święty Jakub Większy (Starszy)
Apostoł był bratem Św. Jana Apostoła Ewangelisty. Ojcem ich był Zebedeusz, a matką
Salome - kuzynka Najświętszej Maryi Panny. Zebedeusz ze swymi synami Jakubem i Janem
mieszkali nad jeziorem Tyberiadzkim (Galilejskim) i trudnili się rybołówstwem. Zaś
matka Synów Zebedeuszowych, Salome, należała do najwierniejszych towarzyszek Jezusa,
podczas Jego publicznej działalności; do niewiast, które usługiwały Jezusowi. Jakub
był gwałtownego usposobienia i popędliwego charakteru. Dlatego Pan Jezus nazwał go
"Synem Gromu". Po Zmartwychwstaniu i Wniebowstąpieniu Jakub został biskupem
Jerozolimy. Kiedy Herod I Agryppa chciał się przypodobać Żydom, skierował w
Jerozolimie prześladowanie przeciwko wyznawcom Chrystusa. Uwięził Jakuba i Piotra;
Jakub został skazany na śmierć - zginął ścięty mieczem.
Kult św. Jakuba wprowadzili, za czasów panowania Kazimierza
Odnowiciela, benedyktyni pochodzący z Leodium (obecnie Liege ). W XI wieku było 15
kościołów pod jego wezwaniem. W diecezji krakowskiej w XV wieku było 28 kościołów,
a w 2008 roku już 164 kościoły i kaplice pod wezwaniem św. Jakuba. W Kościele Zachodu
Jakub Starszy jest patronem Hiszpanii i Portugalii, oraz walk z islamem, zakonów
rycerskich, opiekunem pielgrzymów. Na Wschodzie patronuje rybakom, którzy zanoszą do
niego modlitwy o obfite połowy i szczęśliwe wiatry. Jest również patronem aptekarzy,
drogistów, pielgrzymów, robotników, żebraków; dawniej patron woskowników,
wojowników, kapeluszników.
W Polsce jest patronem i współpatronem wielu kościołów,
m.in. bazyliki archidiecezjalnej w Szczecinie i konkatedry w Olsztynie. Najpopularniejszą
jego świątynią jest bazylika w Nysie. Według tradycji, nie mającej naukowego
potwierdzenia, gdy w VII wieku Palestynę opanowali Arabowie, relikwie św. Jakuba
przeniesiono z Jerozolimy do Composteli w Hiszpanii, gdzie w ich obecności doszło do
wielu cudownych uzdrowień. Tam też, w katedrze pod swoim wezwaniem, znajdują się do
chwili obecnej. Pielgrzymki do grobu apostoła były w średniowieczu wielką
manifestacją uczuć religijnych. Trasy wędrówek do katedry w Santiago de Compostela w
Galicji w północno - zachodniej Hiszpanii, w której według przekonań pielgrzymów,
znajduje się ciało św. Jakuba Większego Apostoła, nazwano Drogami św. Jakuba i
oznaczono muszlą św. Jakuba, która jest także symbolem pielgrzymów i żółtymi
strzałkami.
Tegoroczny odpust, mimo, że jubileuszowy, nie zgromadził dużą, ale
nie rekordową ilość uczestników. Pewien wpływ mogła mieć na to kiepska pogoda,
gdyż było zimno i pochmurnie, a czasem kropił słaby deszcz. Odpustowa procesja
odbyła się jednak bez żadnych problemów. Jej uczestnicy, modląc się i śpiewając
pieśni przeszli wokół kościoła i obok kamiennego obelisku poświęconego zmarłemu w
2003 roku Antoniemu Porębie - kapłanowi, który przywrócił zabytkowy kościół do
blasku, w czym bardzo wydatnie pomogli mu sami mieszkańcy Rozdziela, w tym głównie
znakomici cieśle, wznoszący tę świątynię. To właśnie w intencji tego kapłana, jak
również wszystkich kapłanów, którzy przez tak wiele wieków odprawiali nabożeństwa
i służyli wiernym w tej świątyni - odprawiona została odpustowa suma. Uświetniła
ją strażacka asysta druhów z Rozdziela, którymi podczas nabożeństwa dowodził obecny
naczelnik OSP w Rozdzielu Józef Sajdak.
W końcowej części uroczystości miało miejsce poświęcenie
pojazdów (samochodów), dokonane przez ks. Tadeusza Skurę. |
