SCHRONISKO W ROZDZIELU I JUBILEUSZ PTSM

Kartka z albumu Cz. Blajdy.

Kartka z albumu Cz. Blajdy.

    Polskie Towarzystwo Schronisk Młodzieżowych (PTSM) jest tzw. stowarzyszeniem wyższej użyteczności typu non-profit, którego początki sięgają 1926 roku, a od 1932 zrzeszone jest w Międzynarodowej Federacji Schronisk Młodzieżowych. Prekursorem idei schronisk młodzieżowych jest niemiecki nauczyciel Richard Schirman. Pierwsze schronisko zagraniczne wybudowano w Niemczech już w 1912 roku (w Altenie). Polska jako trzeci kraj na świecie w 1926 roku przystąpiła do tej międzynarodowej organizacji (IYHF). Jedno z pierwszych schronisk młodzieżowych w Polsce wybudowane zostało w 1932 r. w Nowej Słupi, W tym roku przypada więc 80-lecie istnienia tej organizacji. Sieć schronisk obejmuje schroniska stałe, które są czynne cały rok (SM); schroniska sezonowe czynne tylko na wakacjach oraz schroniska o poszerzonym zakresie działania czynne od czerwca do października. Członkostwo (przynależność) do PTSM daje zniżki nie tylko na noclegi w kraju ale i za granicą. Przebywając poza granicami naszego kraju możemy także korzystać z ulgowych wstępów (zniżki od 5 do 20%) na niektóre obiekty. Również w imprezach turystycznych organizowanych przez Oddziały lub Koła PTSM członkowie uczestniczą płacąc niższe wpisowe. Członkiem PTSM można zostać wykupując jedną z dwóch legitymacji. Zgodnie ze swoją nazwą PTSM preferuje młodzież dając jej najniższe opłaty członkowskie. Zniżki przysługują też nauczycielom oraz opiekunom kół PTSM. PTSM jest współgospodarzem taniej bazy noclegowej dla turystów zorganizowanych i indywidualnych w Polsce, obejmujących 155 szkolnych schronisk młodzieżowych - całorocznych, 400 schronisk wakacyjnych. W federacji zrzeszonych jest 76 krajów, posiadających łącznie 5.600 obiektów noclegowych. Polska - pod względem ilości obiektów (543) zajmuje II miejsce na świecie.
    Dlaczego piszemy o tym w serwisie internetowym Gminy Żegocina. Powód jest oczywisty. Schronisko należące do sieci PTSM istnieje od 1963 roku w Rozdzielu. 26 maja 2006 roku w Rozdzielu odbyła się wyjazdowa, XXXII Sesja Rady Powiatu Bocheńskiego. W porządku obrad znalazły się także obchody 80 rocznicy powstania Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych. Obecny na Sesji Zdzisław Turkot - Prezes małopolskiego oddziału tej organizacji - przedstawił wszystkim zainteresowanym historię powstawania i rozwoju tego Towarzystwa. Uczestnicy obrad otrzymali także okolicznościowe wydawnictwo - broszurkę "Historia Schroniska w Rozdzielu, opracowana przez Wydział Promocji, Kultury i Zdrowia Starostwa Powiatowego w Bochni.

Uroczystość otwarcia Schroniska Młodzieżowego w Rozdzielu.  Janian Orzeł - 2002 r.
Uroczystość otwarcia Schroniska Młodzieżowego w Rozdzielu. Janina Orzeł (z lewej) podczas konferencji PTSM w Rozdzielu.

    Inicjatorem jego utworzenia był Czesław Blajda - wówczas kierownik Szkolnego Wojewódzkiego Ośrodka Krajoznawczo - Turystycznego przy Kuratorium Oświaty w Krakowie. Obiekt powstał na bazie budynku dawnej szkoły. Po modernizacji budynku, w dwóch salach utworzono 44 miejsca noclegowe. Warunki pobytu były początkowo trudne. Turyści spali w piętrowych łóżkach, a umywalnię stanowiły miednice postawione na korytarzu. Jako pierwszy schronisko to prowadził dyrektor szkoły w Rozdzielu Bronisław Lis. Zainteresowanie tym schroniskiem było bardzo duże. Przyczyniły się do tego dwie duże imprezy turystyczne, zorganizowane przez Czesława Blajdę i władze gminy. Jeszcze przed uruchomieniem schroniska, w dniach 25-27 maja 1962 roku, zorganizowano w Żegocinie IV Zlot Krajoznawczy Młodzieży Szkolnej z terenu województwa krakowskiego. Setki nauczycieli i uczniów mogło poznać i podziwiać pięknie położoną gminę. Trzy lata później, gdy istniało już schronisko do Żegociny zaproszono uczestników XXV Konferencji Międzynarodowej Federacji Schronisk Młodzieżowych (sierpień 1965 r.). Była to znakomita międzynarodowa promocja gminy. Zainteresowanie schroniskiem i turystyką po terenie gminy wciąż rosło. Dlatego w 1972 roku rozpoczęły się starania o całkowitą przebudowę budynku schroniska PTSM oraz narodziły się plany budowy na północnych stokach Kamionnej drugiego, dużego schroniska górskiego. Tymczasem w schronisku młodzieżowym trwała modernizacja. Inwestycję od 1974 roku realizował wg projektu inż. Zbigniewa Siudaka z Bochni Zakład Gospodarki Komunalnej w Żegocinie. 12 października 1979 roku przekazano schronisko do eksploatacji. Na uroczystość otwarcia placówki przyjechał m. in. gen. Zygmunt Huszcza - wiceminister oświaty i wychowania. Kierownikiem schroniska została nauczycielka - pani Janina Orzeł. Na to stanowisko została powołana 15 lutego 1980 roku przez Gminnego Dyrektora Szkół w Żegocinie Franciszka Widłę. Z wielkim zaangażowaniem kierowała schroniskiem właściwie do ostatnich chwil swojego życia (zmarła 13 kwietnia 2004 roku). Przez te 25 lat lat zrobiła wiele dla promocji Rozdziela i Gminy Żegocina. Była zawsze pogodna, uśmiechnięta, rozśpiewana. Była uwielbiana przez młodzież, serdeczna, zatroskana o mądre, pełne wychowawczych treści zapełnienie czasu pobytu w schronisku. Dlatego opracowała szereg scenariuszy zajęć, gównie o tematyce ekologiczne, historycznej i etnograficznej, które potem wspólnie z opiekunami grup turystycznych realizowała.

Kononia dziec z Ukrainy przed schroniskiem w Rozdzielu. Jarosław Orzeł - obecny kierownik schroniska.
Kolonia polskich dzieci z Ukrainy przed schroniskiem w Rozdzielu. Jarosław Orzeł - obecny kierownik schroniska.

   Następcą - po wygranym konkursie na obsadę tego stanowiska - został z dniem 1 września 2004 roku jej syn Jarosław Orzeł.
   Po wielu udoskonaleniach i remontach dokonanych w ostatnich latach schronisko (np. kuchnię dostosowano do wymogów Sanepidu, pokoje podzielono na mniejsze) posiada pierwszą kategorię. Dysponuje 49 miejscami, samoobsługową kuchnią, jadalnią z kominkiem, świetlicą, szatnią, toaletami z natryskami, pralnią. Ale jak twierdzi obecny kierownik schroniska, ruch jest tu teraz znacznie mniejszy niż jeszcze kilka lat temu.  Powodów tego stanu rzeczy określa kilka. Pierwszym jest zanik szkolnych kół turystycznych. Owszem, dziś młodzież jeździ na wycieczki i zielone szkoły, ale tylko doraźnie. Raczej mało wędruje pieszo, a kilkudniowe obozy wędrowne należą do rzadkości. Drugą przyczyną brakiem zainteresowania schroniskami młodzieżowymi jest słaby przepływ informacji do szkół, trzecią reforma oświaty. Jak twierdzi kierownik - najwięcej dawniej pojawiało się w schronisku uczniów klasy ósmej. Teraz tej klasy już nie ma. Gimnazjaliści wybierają raczej kompletna ofertę wycieczkową, z żywieniem, przewodnikami i autokarowymi przejazdami. Może jednak dobre czasy znów nastaną dla Polskiego Towarzystwa Schronisk Młodzieżowych i jego schronisk. Wszak oferta przez nie składana jest bardzo atrakcyjna. Kuszą m. in. niskie ceny noclegów (w Rozdzielu 10,70 zł za dobę, a członkowie PTSM - 8 zł) i żywienia (całodzienne 12 zł).

Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Rozdzielu - widok od strony południowo - zachodniej.   

      Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Rozdzielu - widok od strony wschodniej.

Schronisko w Rozdzielu - widok od strony południowo - zachodniej. Schronisko w Rozdzielu - widok od strony północno - wschodniej.

Panorama Rozdziela ze schroniskiem na pierwszym planie.

Panorama Rozdziela ze schroniskiem na pierwszym planie.

    Szkolne Schronisko Młodzieżowe w Rozdzielu jest schroniskiem całorocznym, zlokalizowanym w samodzielnym budynku. Posiada zgodę PIS na organizowanie żywienia dla przebywających w nim turystów. Za świadczone usługi pobiera opłaty według cennika zatwierdzonego przez właściciela obiektu - Starostwo Powiatowe w Bochni. Przedmiotem działalności schroniska jest upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki, prowadzenie poradnictwa i informacji krajoznawczo - turystycznej, zapewnienie dzieciom i młodzieży taniej bazy noclegowej i żywieniowej, świadczenie pomocy placówkom oświatowo - wychowawczym w zakresie opieki i wychowania dzieci i młodzieży przebywających w schronisku oraz w zakresie organizowania imprez turystycznych.

Źródło: "Historia Schroniska Młodzieżowego w Rozdzielu" - opracowanie Starostwo Powiatowe w Bochni.

SERWIS INTERNETOWY SCHRONISKA PTSM W ROZDZIELU >>>

[wstecz]