NOWE WYDAWNICTWO STOWARZYSZEŃ

 

 

   Tak prezentuje się okładka najnowszego wspólnego wydawnictwa Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej oraz Stowarzyszenia Rozwoju Gminy i Wspierania Przedsiębiorczości w Żegocinie. To reprint bardzo oryginalnego wydawnictwa - monograficznego opracowania pt. "Rozdziele w powiecie bocheńskim. Rok 1935", autorstwa Czesława Blajdy. Autor tego etnograficznego opracowania był w 1935 roku uczniem bocheńskiego gimnazjum. Szczegóły napisania tego opracowania przedstawił we wstępie do obecnego wydania tej pracy prof. dr hab. Tomasz Józef Gąsowski - krakowski historyk, specjalizujący się w historii Polski XIX i XX wieku.: "W IV klasie gimnazjum Czesław Blajda wstąpił do Koła Krajoznawczego Młodzieży Szkolnej w Bochni  im. Wincentego Pola, którego został niebawem sekretarzem, prezesem i wreszcie delegatem krajowym. Pod jego kierownictwem bocheńskie Koło należało w półowie lat 30. do najlepszych w II Rzeczpospolitej. "Praca w kole krajoznawczym w latach młodości była dla wielu z nas tą iskrą, która zapalała nas do wielu pięknych, a niejednemu wytyczyła kierunek życiowy" - wspominał. On sam należał właśnie do grona takich ludzi. Uwieńczeniem ówczesnej działalności młodego prezesa Koła było opracowanie w ostatniej klasie gimnazjalnej monografii rodzinnej wsi z myślą o ogólnopolskim konkursie. Była ona rezultatem długiego i mozolnego wysiłku, najpierw trwającego przez wiele miesięcy gromadzenia materiałów a następnie ich opracowania, spisywania i wreszcie redagowania tekstu pod okiem profesora Galasa. Autor chcąc zdążyć na czas pracował niestrudzenie całymi dniami, a często także i nocami. Ostatecznie monografia dwudziestoletniego autora, nagrodzona  w Krakowie na konkursie z okazji XV-lecia Kół Krajoznawczych w Polsce, została wysłana na światową wystawę do Dublina".

    Czesław Blajda, wiele lat póżniej tak motywował wielką chęć napisania pracy monograficznej o Rozdzielu: "Pragnę opracować monografię Rozdziela, by spłacie dług wdzięczności swoim Dziadkom i Rodzicom oraz Rodakom krainy mojej młodości i miłości" - te właśnie słowa kończą krótką autobiografię zatytułowaną wymownie "Droga życiowa Syna".

    Marzeniem Czesława Blajdy było opublikowanie opracowania drukiem. Tak się jednak nie stało. Dopiero 10 lat po Jego śmierci działajace od kilku już lat Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Żegocińśkiej, dzięki wsparciu finansowemu ze strony rodziny Blajdów, Stowarzyszenia Rozwoju Gminy i Wspierania Przedsiębiorczości, Rady Powiatu w Bochni, pani Emilii Maniak, panów: Jana Burka i Andrzeja Holoty, którzy pozytywnie odpowiedzieli na apel Stowarzyszenia o pomoc, to, co dotychczas było niemożliwe, stało sie faktem. Zarząd Stowarzyszenia uzyskał zgodę pani Zofii Blajda - żony Czesława Blajdy - na opublikowanie pracy w formie książkowej. Praca zachowała się bowiem tylko w jednym, pisanym ręcznie, pożółkłym egzemplarzu, na dodatek mocno już zaczytanym. Jest to obszerny brulion, szyty, o nietypowym formacie (20,5 x 33 cm), w twardej mocno już podniszczonej oprawie, prawdopodobnie przeznaczony do prowadzenia buchalterii, zawierający 163 nienumerowane karty lekko pożółkłego, cieńszego i grubszego papieru. Są one jednostronnie zapisane piórem, kilkoma rodzajami czarnego i niebieskiego atramentu. Uzgodniono więć, że w wersji książkowej zachowany zostanie ręczny zapis. Ze względu na nietypowy wymiar pierwotnej pracy zdecydowano nieco zmniejszyć format wydawnictwa, tak , aby uzyskać wielkość A-4. Inna niż w oryginale jest także okładka. Za to pozostawiono błędną numerację kart i brak jednej ze stron.

     Opracowanie otwiera krótkie słowo wstępne, po którym następuje rys topograficzne - historyczny wsi, ze szczególnym uwzględnieni wydarzeń I wojny światowej. Po takim wprowadzeniu autor rozwija właściwy zrąb pracy, który można podzielić na dwie zasadnicze części. Pierwsza poświęconajest kulturze materialnej oraz życiu społecznemu zaś druga traktuje o kulturze duchowej mieszkańców Rozdziela. Każda z nich zawiera krótkie fragmenty składające się na dość spójną całość, co świadczy o istnieniu pewnego planu kompozycyjnego pracy. Przy tym wszystkim nosi ona, inaczej być zresztą nie mogło, znamiona studium wykonanego przez początkującego badacza, który nie ze wszystkim opanował tajniki warsztatu etnografa, bo taki też przedstawia ona charakter. Resztę życzliwy Czytelnik oceni już sam, akceptując, mam nadzieję, zamysł ogłoszenia jej drukiem - napisał pod koniec wstępu napisanego w lutym 2005 r. prof. Gąsowski.

     Pierwszy egzamplarz nowego wydawnictwa żegocińskich stowarzyszeń, złożonego, wydrukowanego i oprawionego w Poligrafii Redemptorystów w Tuchowie, otrzymała podczas wieczoru wspomnień, zorganizowanego wspólnie przez Stowarzyszenie Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej oraz rodzinę Czesława Blajdy w dniu 28 maja 2005 r. w Świetlicy Wiejskiej w Rozdzielu, otrzymała żona zmarłego autora opracowania - pani Zofia Blajda. Wręczając pachnącą jeszcze drukarską farbą książkę prezes zarządu STowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Żegocińśkiej pan czesłąw Pączek powiedział: - "Niech to dzieło będzie wyrazem naszego szacunku i wdzięcznej pamięci o człowieku, który pozostawił ślad pięknego i pracowitego życia".

    Książę otrzymali bezpłatnie wszyscy sponsorzy oraz osoby, które czynnie włączyły się w przygotowanie wydawnictwa. Obecnie to oryginalne i wartościowe opracowanie można zakupić w Gminnej Bibliotece Publicznej w Żegocinie.

Pierwszy egzemplarz wydawnictwa otrzymała pani Zofia Blajda. Czesław Pączek, Tomasz Józef Gąsowski, Zofia Blajda.

    Z początkowym fragmentem pracy Czesława Blajdy można zapoznać się w serwisie internetowym Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Żegocińskiej pod adresem: http://spzz.republika.pl/publikacje/rozdziele1935/monografia1935-1.htm.

[wstecz]